Meer
Abonneren Inloggen
Abonneren
Auteur

Jilles van den Beukel

De leveringszekerheid van gas in Nederland

Op 14 juli bracht Gasunie een scenario uit voor de gevolgen van het stoppen van de Russische gasexport naar Europa. Het Gasunie-scenario leidde tot veel discussie. Veel van die discussie, en kritiek, had Gasunie zich kunnen besparen als men de titel van het persbericht wat minder stellig had gemaakt.
Jilles van den Beukel

Gas: Poetin aan het stuur, de EU op de achterbank

Afgelopen week kwam er een nieuw IEA gas market report uit. Uiteraard was er hierin aandacht voor de grote uitdaging die Europa nu te wachten staat: hoe, met minder of geen Russisch gas, de komende winter door te komen? Maar de aandacht gaat ook uit naar de afgelopen jaren: hoe is Europa in deze situatie terechtgekomen? En naar de komende jaren waar de IEA, net als de gasmarkten zelf, nu voor gasprijzen uitgaat van: “higher for longer”.
Jilles van den Beukel

Wat is veiligheid, in Groningen?

In de huidige situatie is de veiligheid van de inwoners van Groningen onvoldoende geborgd, stelde SODM (Staatstoezicht op de Mijnen) recent. Het ligt ten grondslag aan het door SODM ontraden van een tijdelijke verhoging van de gasproductie in Groningen gedurende de huidige energiecrisis.
Jilles van den Beukel

Over een mogelijke boycot van Russische olie en gas

Met een ruime meerderheid heeft het Europees Parlement op 7 april een motie aangenomen die opriep tot een totale ban van Russische kolen, olie én gas. Vooralsnog willen de Europese lidstaten slechts overgaan op een boycot van Russische kolen; iets waarvoor 120 dagen wordt uitgetrokken. Een vergelijkbare stop op de import van Russische olie en/of gas is op dit moment nog een stap te ver voor ze. De discussie hierover zal echter ongetwijfeld doorgaan.
Jilles van den Beukel

Is er een toekomst voor gas uit Rusland?

De inval van Poetins Rusland in Oekraïne heeft de relatie met Rusland zeer veranderd. Wij zullen Poetins Rusland voorlopig niet los kunnen zien van deze schanddaad. En dat geldt ook voor Ruslands positie als gasleverancier.
Jilles van den Beukel

Van Russisch gas af

De Russische inval in Oekraïne heeft de nadelen van de grote EU-afhankelijkheid van Rusland op het gebied van energie pijnlijk duidelijk gemaakt. Dat laat zich vooral voelen op het gebied van aardgas, een brandstof die zich veel minder makkelijk dan olie of kolen over grote afstanden laat vervoeren. Een brandstof waarvan het transport in relatief hoge mate gebonden is aan bestaande pijpleidingen.
Jilles van den Beukel

De olieprijs richting $100 per vat

Ruim anderhalf jaar geleden, in mei 2020, zorgden kortstondig negatieve olieprijzen voor koppen in de kranten. Sinds die tijd is de olieprijs aan een gestage opmars begonnen. Afgelopen week schommelde de prijs voor Brent-olie (front month contract) rond de $95 per vat. Dated Brent (voor fysieke ladingen) voor levering op korte termijn kwam zelfs korte tijd boven de $100 per vat.
Jilles van den Beukel

Minder langetermijncontracten, meer volatiele gasmarkten

Of men op de lange termijn, in het huidige systeem van geliberaliseerde markten met veel gas-geïndexeerde kortetermijncontracten, beter of slechter uit is ten opzichte van het oude systeem met olie-geïndexeerde contracten met een looptijd van wel twintig jaar, is geen uitgemaakte zaak. Maar voor Europa vormt het zeker een risico. Wat wel zeker lijkt, is dat Europa zich op moet maken voor grote schommelingen in de Europese prijzen voor energie in het algemeen en gas in het bijzonder.
Jilles van den Beukel

Met slecht gevulde gasopslagen de winter in: een hachelijk avontuur

Gasprijzen staan op dit moment in het middelpunt van de belangstelling. Ze leiden tot stijgende energierekeningen, omvallende energieleveranciers en producenten van kunstmest of aluminium die de productie verminderen. De inflatiecijfers zijn sinds lange tijd niet zo hoog geweest.
Jilles van den Beukel

Op weg naar een grotere rol voor geothermie in Nederland

Geothermie kan potentieel een grote bijdrage leveren aan de energietransitie, want Nederland is gezegend met een goede ondergrond. Maar hoewel de sector professioneler is geworden, staan we pas aan het begin van de ontwikkeling. En alle begin is moeilijk. De overheid kan de ontwikkeling van geothermie stimuleren door de regels van het spel te bepalen, en door warmtenetten grootschalig van de grond te krijgen.
Jilles van den Beukel

Het slechtste van twee werelden

Twee weken geleden kwam onze studie naar gasmarkten en leveringszekerheid uit bij HCSS. En terwijl de publiciteit zich vooral focuste op de huidige gasprijzen en de leveringszekerheid deze winter, is er voor ons een ander aspect dat minstens zo interessant is: in hoeverre zijn de huidige gebeurtenissen een voorbode van langetermijnontwikkelingen? Zijn het vooral incidentele of structurele factoren die de gasprijs nu tot grote hoogte hebben opgestuwd?
Jilles van den Beukel

Gazprom: het fundament van onze gasvoorziening

Vanaf 2018 is Nederland een netto gasimporteur. Op dit moment is de netto import al ruim meer dan de helft van ons gasverbruik. In 2030 kan het rond de 90% liggen.
Jilles van den Beukel

Hoe Opec+ de olieprijzen managet

Sinds april vorig jaar is de olieprijs geleidelijk aan gestegen tot rond de $70 per vat (Brent). Terwijl een hele serie van factoren ten grondslag ligt aan een vergelijkbare toename van de gasprijs, wordt deze stijging van de olieprijs vooral veroorzaakt door één factor: de terughoudendheid waarmee Opec+ (Opec en partners, waarvan Rusland de belangrijkste is) de productie laat toenemen nu de vraag weer het niveau van voor de coronacrisis begint te benaderen. Het illustreert hoe groot de invloed van Opec+ op de olieprijs nog steeds is, met name op de korte termijn.
Jilles van den Beukel

Hoge gasprijzen, midden in de zomer

Het is nog maar een jaar geleden dat, in de zomer van 2020, de Nederlandse TTF gasprijs op de dagvooruitmarkt zo’n €4 tot €6 per MWh kostte en de prijs voor levering in 2021 pakweg €12 per MWh bedroeg. Die zomer werden in de Verenigde Staten zelfs enkele LNG-fabrieken stilgelegd om niet verliesgevend naar Europa te hoeven exporteren. Dat is iets dat men normaal gesproken, gezien de hoge kosten van het weer opstarten van een LNG-fabriek, altijd probeert te voorkomen.
Jilles van den Beukel

Over de klimaatzaak en de emissies van broeikasgassen door olie- en gasbedrijven

Dit artikel beoogt een kort overzicht te geven van de emissies van broeikasgassen door olie- en gasbedrijven: wat houden deze emissies in, hoe worden ze gerapporteerd, wat kunnen bedrijven eraan doen en wat zijn de gevolgen van het recente vonnis in de klimaatzaak voor deze emissies.
Jilles van den Beukel

Een ongemakkelijk vonnis

Dat de rechtbank Shell behandelt als een algemene fossiele producent en niet als een olie- en gasproducent, is een ernstige tekortkoming van het woensdag uitgesproken vonnis. Men zou hier maatwerk mogen verwachten. Dat de rechtbank aanstuurt op 45% uitstootreductie, niet alleen voor Shell maar ook voor zijn afnemers, is meer dan een ongelukkige keuze. Het is een fout.
Jilles van den Beukel

De zaak Milieudefensie versus Shell

Milieudefensie eist in een rechtszaak dat Shell maatregelen neemt om zijn CO₂-emissies in 2030 met 45% te verminderen (ten opzichte van 2010) en om deze emissies naar nul terug te brengen in 2050. Het gaat hierbij om alle emissies gerelateerd aan productie, transport én consumptie van Shell-producten. De van Shell verlangde CO₂-reductie wordt gebaseerd op de wereldwijde vermindering van de uitstoot, benodigd om de opwarming van de aarde tot ongeveer 1,5°C te beperken.
Jilles van den Beukel

Exploratie naar gas in de Zuidelijke Noordzee

In de wereld van olie en gas was het maar een onopvallend berichtje. Een klein bedrijf zonder eigen gasproductie werkte, zoals dat in de upstream veelal wordt aangeduid, een prospect op in de Zuidelijke Noordzee en deed vervolgens 70% van de licentie over aan een grote multinational. Die runt de zaak nu verder en nam recent de beslissing een put te gaan boren.
Jilles van den Beukel

De ontdekking van het Groningen gasveld

Wat er over het Groningen gasveld gezegd of geschreven wordt, is niet altijd bezonnen of rationeel. De enorme omvang van het veld, de invloed die het gehad heeft op de Nederlandse economie en de ondoorzichtigheid van het gasgebouw hebben ertoe geleid dat er veel mythes in omloop zijn. Dat geldt ook voor de ontdekking van het veld. Het doel van dit artikel is kort de ontdekking van het Groningenveld te beschrijven, met name vanuit aardwetenschappelijk oogpunt en zoveel mogelijk gebaseerd op primaire bronnen.
Jilles van den Beukel

Waterstof: quo vadis?

Klimaatverandering maakt het noodzakelijk de uitstoot van broeikasgassen drastisch te reduceren. De komende decennia zal er, wereldwijd, een nieuw energiesysteem uitkristalliseren met een veel lagere carbon footprint. Technologische doorbraken, kostenverlagingen, politieke keuzes en draagvlak zullen bepalen hoe dat nieuwe systeem er uit komt te zien.
Jilles van den Beukel

De uitdaging van de energietransitie in drie scenario’s

Al tientallen jaren brengt Shell met enige regelmaat scenariostudies uit. Kort na 1970 werd, naar aanleiding van de toenemende invloed van Opec en de mogelijke nationalisaties van de belangen van bedrijven als Shell, in een van die scenario’s de olie-industrie vergeleken met een bootje dat de rivier afdreef: iedereen zag de bocht in de rivier en hoorde de brullende waterval achter die bocht. Zo voelde men zich ook in de olie-industrie begin deze eeuw. Iedereen realiseerde zich dat het aanpakken van klimaatverandering ooit grote gevolgen zou hebben voor de industrie, de vraag was alleen wanneer.
Jilles van den Beukel

Een winterpiek voor de gasprijzen

Rond 10 januari bracht een lading LNG (vloeibaar gemaakt gas) van Total in Japan bijna $40/mmbtu op; het equivalent van zo’n $250 voor een vat olie. Zo laag als de gasprijzen afgelopen zomer waren, zo hoog waren ze de afgelopen weken.
Jilles van den Beukel

Kernenergie: de niet ingeslagen weg

Samen met waterkracht is kernenergie de techniek die tot nu toe de meeste CO2 uitstoot door de stroomvoorziening heeft voorkomen. De Europese landen met de laagste uitstoot van broeikasgassen voor de elektriciteitsvoorziening zijn óf landen als Noorwegen met vrijwel uitsluitend waterkracht óf landen als Frankrijk en Zweden waarbij kernenergie zorgt voor de basislast en waterkracht de pieken in de stroomvraag opvangt.
Jilles van den Beukel

Nederland als aardgas-importland

Ook in 2050 zal Nederland nog steeds een gasland zijn. De vraag is wat voor gas: groene waterstof, blauwe waterstof, groen gas of aardgas (al of niet met CCS)?
Jilles van den Beukel

De olie-industrie in crisis

De kwartaalcijfers die de grote olie- en gasbedrijven de afgelopen twee weken publiceerden zagen er slecht uit. De coronacrisis zorgde voor een grote vermindering van de vraag naar olie en gas en dat had zijn weerslag op de prijzen. De gemiddelde Brent olieprijs van het tweede kwartaal was slechts ongeveer 29 dollar per vat.
Jilles van den Beukel

Het Groninger moeras

De gasproductie in Groningen zal waarschijnlijk stoppen in 2022. Een relatief koude winter, of vertraging bij projecten die het stoppen mogelijk maken, kan mogelijk nog leiden tot een beperkte productie na die datum, maar het is duidelijk dat het einde nadert. De NAM is ondertussen begonnen met het abandonneren van installaties en putten; een proces dat rond 2026 voltooid zou kunnen zijn.
Jilles van den Beukel

Rusland zet alle kaarten op fossiel

Rusland was in 2019 de elfde economie ter wereld en bevond zich daarmee op de ranglijst tussen Canada en Zuid-Korea. Op twee gebieden is het echter een grootmacht: qua militaire capaciteiten en qua productie van fossiele brandstoffen. Ongeveer 25% van de olie en 40% van het gas dat binnen de Europese Unie verbruikt wordt is afkomstig uit Rusland.
Jilles van den Beukel

Oliemarkten: licht aan de horizon

In de Trilemma van week 16 werd voorspeld dat de scherpe daling van de olievraag zou gaan leiden tot verder vollopende olieopslagen en dat dit een neerwaarts risico voor de olieprijzen met zich mee bracht. Het bleek, na de soms negatieve prijs voor het WTI-oliecontract voor levering in mei, geen woord te veel gezegd. Hoe staan de zaken er nu bij en heeft de olie-industrie een modus vivendi gevonden om met deze nieuwe en ongekende situatie om te gaan?
Jilles van den Beukel

Laat de olie in de grond

Het is de favoriete leus van veel klimaatactivisten. Hun wens gaat nu in vervulling, al is het om heel andere redenen dan zij in gedachten hadden. Het is de tucht van de markt, oftewel uiterst lage olieprijzen, die veel producenten er nu toe brengt de productie te verminderen of zelfs helemaal te stoppen.
Jilles van den Beukel

Te veel olie om op te slaan

Het lijkt als gisteren toen, begin van het jaar, de olievraag de 100 miljoen vaten per dag aantikte. De verwachting was dat bij de Opec+ meeting begin maart, de productieverminderingen gecontinueerd zouden worden. Misschien een klein beetje minder, misschien een half miljoen vaten per dag meer.
Jilles van den Beukel