Direct naar inhoud

Hebben corona en klimaat iets gemeen?

Geplaatst in sectie:
Geschreven door:
Gepubliceerd op: 27 maart 2020

Het is glad ijs en toch wil ik het proberen. Zonder iemand voor het hoofd te stoten die nu direct in de corona-ellende zit.

Jan-Coen van Elburg. (Bron: JCVE)

Op dit moment werkt, woont en leeft iedereen op een manier die een paar weken geleden ondenkbaar was. Neemt de overheid regie met een serie maatregelen die een bijna grenzeloze solidariteit herbergt, in het belang van bedrijven, werknemers, zzp-ers en kwetsbaren. Met een enorme impact op de samenleving en de staatsschuld. Van links tot rechts worden de maatregelen gedragen, het gros van de samenleving kan het niet ver genoeg gaan. Uitwaaien op het strand is uit den boze.

Het klimaat, dat als thema een reusachtige opmars had gemaakt in de nieuwsvoorziening afgelopen jaren, aangewakkerd door talloze branden en hitterecords, is even naar de achtergrond verdrongen. En dat is volstrekt logisch, de zorg moet nu uit gaan naar de zorg.

Corona en klimaat lijken op het oog weinig gemeen te hebben. Een onbekend virus dat zich als een razende verspreidt over onze planeet. Een virus dat nu moet worden ingedamd, waar dit jaar een kuur voor moet zijn en volgend jaar een vaccin. Terwijl de opwarming langzaam maar zeker haar sporen achterlaat. We hebben doelstellingen voor 2020, 2030 en 2050. Maar: we zijn er mee bezig, de opgehoogde dijk is een IC, de energietransitie de kuur, het scala aan maatregelen gericht op een mix van subsidies (SDE++) en beprijzen (ETS) vormt het vaccin.

Snelheid

Snelheid lijkt het grootste verschil te zijn. Zowel wat betreft de manifestatie van het probleem als de oplossingen die worden geïntroduceerd. Met maximaal 50% van de kennis kun je nu niet anders dan voor 100% handelen, zoals premier Mark Rutte dit zo treffend aangaf. En dan te weten dat nu ook duidelijk is dat, op een beperkt aantal virologen na, iedereen achter de feiten is aangelopen en het gevaar heeft onderschat. In Nederland, in Europa, in de Wereld.

Maar als het bewustzijn er is dat snelheid vereist is en iedereen achter het doel staat, dan blijkt er veel te kunnen. Met enorme effecten. Het luchtverkeer ligt plat, de straat is leeg, kantoren zijn dicht, het MKB ligt stil, beurzen kelderen, het EK en de Olympische Spelen zijn afgelast.

Het klimaat krijgt anno 2020 opeens een adempauze en waarschijnlijk ijlt dit in de economie nog wel even na, en zal de uitstoot van broeikasgassen tijdelijk afnemen. Geen reden tot vreugde, want uiteraard gebeurt dit om de volstrekt verkeerde reden en is het effect niet structureel.

Maar als we dan toch weer opstarten, laten we dan hiervan leren. Dat je niet moet wachten op 100% zekerheid uit klimaatmodellen voordat je gaat handelen. Dat wij in staat zijn tot rigoureuze koerswijzigingen indien deze noodzakelijk zijn. Dat geleidelijkheid en vrijblijvendheid ertoe kunnen leiden dat je achter de feiten aanloopt.

Het verdrag van Parijs kent nog geen vaccin, geen overtuigend scala van maatregelen die de opwarming met enige zekerheid onder de 1,5°C eventuele 2°C houdt. Eén ding is zeker, als je te laat bent bij het klimaat zal de intensive care het niet aankunnen.

Jan-Coen werkt bij Rebelgroup en schrijft deze columns op persoonlijke titel.