De omvangrijke stroomstoring van afgelopen vrijdag in Noord-Holland had grote maatschappelijke impact. Een recent Europees onderzoek naar stroomstoringen maakt duidelijk wat we kunnen doen om bedreigingen van de stroomvoorziening het hoofd te bieden. En welk prijskaartje daar aan hangt.
Gaswinning op Terschelling, windmolens langs de afsluitdijk? Bas Eenhoorn van het Regie College Waddengebied spreekt van twee levensgrote dilemma’s. ‘Er zijn afspraken gemaakt en bestuurlijke verplichtingen aangegaan. Maar laten we de energiewinning nu eens een jaar uitstellen voor nader onderzoek naar de gevolgen voor het Wad.’
Het Rijk lanceert over minder dan een maand een langverwachte ‘Routekaart Energieopslag’. Marktpartijen hopen dan eindelijk duidelijkheid te krijgen over welke richting het beleid opgaat. Nu al is duidelijk: Energieopslag drijft straks niet meer op subsidies, maar op economische prikkels. Op Pampus experimenteren ze alvast met opslag in gebruikte batterijen van elektrische auto's.
Wetenschappers wereldwijd onderzoeken of thorium een veiliger alternatief voor uranium in kerncentrales kan zijn. TU Delft is penvoerder van een deze lente gestart EU-onderzoekprogramma. Tegenstanders zeggen dat thorium verre van ideaal is. ‘Ook een halfwaardetijd van 300 jaar is onaanvaardbaar lang’
Nederland telt zo’n driehonderd initiatieven waarbij grote groepen mensen gezamenlijk besluiten om lokaal energie op te wekken. Aanvankelijk zijn ze zeer succesvol, maar vervolgens worstelen ze met hun voortbestaan. Hoe komt dat toch? Die vraag staat centraal in recent onderzoek* onder leiding van de auteur van dit artikel.
Wat betekent de energietransitie voor energiemaatschappijen? Welke impact hebben verschuivingen in het energielandschap op medewerkers en de bedrijfsvoering van de bedrijven waarvoor ze werken? In de serie PowerTalk zoekt onderzoeker Hendrik Steringa op antropologische wijze antwoorden op deze en andere vragen. Hij doet dat op basis van anonieme gesprekken met energieprofessionals. Zij delen hun expertise, ervaringen en gedachten, in een poging de energietransitie ‘van binnenuit’ te beschrijven. Deze week: een professional uit de windenergiesector.
Diverse Chinese solarproducenten gebruiken andere Aziatische landen als doorvoerhub om Europese antidumpheffingen te ontduiken. De fraude loopt naar schatting in de honderden miljoenen euro’s. Tientallen importeurs van zonnepanelen worden verdacht, met paniek in de branche tot gevolg. ‘Er is echt een klopjacht gaande, terwijl slechts een klein deel willens en wetens fraudeert’.
In bijna alle provincies is windenergie uitgeroepen tot een belangrijk verkiezingsthema. Maar valt er morgen wel zoveel te kiezen voor de burger? Nee, zeggen tal van betrokkenen. Windmolens zijn landelijk beleid. Onder hen ook de Drentse VVD-lijsttrekker en gedeputeerde Henk Brink: ‘Dit is kiezersbedrog. Zo zie ik dat echt. Al die partijen kunnen straks niet waarmaken wat ze beloofd hebben.’
Oud-Shellman, CDA-politicus en econoom Jules Kortenhorst is de baas van de Amerikaanse denktank Rocky Mountain Institute. Vanuit de VS oordeelt hij bikkelhard over het Nederlandse Energieakkoord: ‘Ik zou het tempo van de implementatie ervan met een factor 10 versnellen.’
Met gezonde tegenzin sluit Nederland zich aan bij nieuw Europees beleid rond energiebesparing. Bijna een jaar te laat is straks de laatste richtlijn over energie-efficiëntie geïmplementeerd. Dan moet nog maar worden afgewacht of Brussel akkoord gaat met de alternatieve routes die het kabinet kiest.
Het ziet er weer iets beter uit voor de vele gasgestookte centrales in Nederland. De gasprijs is gedaald en daarmee wordt de wereld zonniger voor energiebedrijven. Maar is alle ellende nu voorbij?
De Nederlandse overheid frustreert de vorming van een bio-economie door eenzijdig verbranding van biomassa in energiecentrales te stimuleren. Er moet juist geld naar de ontwikkeling van hoogwaardige chemische bouwstenen die je nà die verbranding kunt winnen, zeggen betrokkenen. Alleen slim organiseren van de markt biedt een uitweg uit dit dilemma.
Hoe adviseer je de regering over de richting die de biobased economie op moet, als die nog zelf onderwerp is van fel debat? Voor die vraag ziet Dorette Corbey, voorzitter van de commissie Duurzaamheidsvraagstukken Biomassa, zich dagelijks gesteld. ‘Stimuleer sleuteltechnologieën voor de bio-economie’.
Chinese solarproducenten omzeilen de minimum importprijs (MIP) voor zonnepanelen ondanks afspraken hierover met Europa. Dit zeggen diverse marktpartijen op de Europese zonnepanelenmarkt. De branche zint op actie. ‘We dienen binnenkort een officiële klacht in bij de Europese Commissie over alle illegale routes van de Chinezen.’
Wat betekent de energietransitie voor medewerkers van energiemaatschappijen? In een nieuwe serie probeert onderzoeker Hendrik Steringa - op basis van anonieme gesprekken met energieprofessionals – antwoorden op deze vraag te vinden. En zo de transitie ‘van binnenuit’ te beschrijven. Deze week deel 3: een werknemer van Alliander.
Waren het eerst energieverslinders, nu wekken zuiveringsinstallaties van rioolwater steeds meer energie uit afvalwater op. De volgende stap is ‘verwaarding’ van grondstoffen zoals cellulose. Dit jaar mag fosfaat uit afvalslib zelfs al de markt op. Maar wet- en regelgeving lopen achter op deze groene revolutie bij de waterschappen.
Het dossier Wind-op-land is in een beslissende fase terecht gekomen. Om de stap van 2500 naar 6000 megawatt aan windturbines in 2020 te maken, zijn na provincies nu gemeenten aan zet. Met de hete adem van het Energieakkoord in de nek moeten wethouders locaties ‘leveren’. Maar het is opboksen tegen een gebrek aan draagvlak, bleek op een SER-congres afgelopen vrijdag.
Wat betekent de energietransitie voor medewerkers van energiemaatschappijen? In een nieuwe serie probeert onderzoeker Hendrik Steringa - op basis van anonieme gesprekken met energieprofessionals – antwoorden op deze vraag te vinden. En zo de transitie ‘van binnenuit’ te beschrijven. Deze week deel 2: een consultant.
Het Nederlandse energiebeleid faalt in het scheppen van een stabiel R&D-klimaat. Volgens energiehoogleraar André Faaij doorlopen energie-innovaties veel langere ontwikkelingsfases dan politici aankunnen. ‘Het is tijd voor een echte industriepolitiek. De markt schreeuwt om duidelijkheid.’
Het is oorverdovend stil geworden sinds de overheid vorig jaar een subsidiepot beloofde om geluidsoverlast van windmolens te compenseren. Navraag leert dat noch exploitanten, noch omwonenden goed weten wat de compensatieregeling zal inhouden. Kritiek klinkt er al wel. ‘We willen strengere normen in plaats van isolatiesubsidie.’
Het is nog volstrekt niet helder welke kant het op moet met de biobased economie. Dat maakt de ruzie onder professoren na de publicatie van een KNAW-rapport over biobrandstoffen meer dan duidelijk. Ondertussen zitten beleidsmakers ermee in hun maag.
In het eerste deel van de serie PowerTalk: Energieprofessionals aan het woord, legt een lobbyist die in dienst was van een groot energiebedrijf uit wat de impact van de liberalisering is op de bedrijfsvoering van energiebedrijven. En waarom die kozen voor de bouw van fossiele centrales, terwijl de verduurzaming van energie al in volle gang was.
Wat betekent de energietransitie voor medewerkers van energiemaatschappijen? In een nieuwe serie probeert onderzoeker Hendrik Steringa - op basis van anonieme gesprekken met energieprofessionals – antwoorden op deze vraag te vinden. En zo de transitie ‘van binnenuit’ te beschrijven. Deze week: de serie in context geplaatst. En deel 1: een lobbyist aan het woord.
Netverliezen die optreden bij het transport van elektriciteit, vormen een steeds kleinere kostenpost voor netbeheerders. Tussen 2009 en 2013 daalde het bedrag dat zij hiervoor moesten neertellen met €122 miljoen, ofwel 38%. Toch is het netverlies ten opzichte van het totale elektriciteitsverbruik amper gedaald. Ondanks een waslijst aan acties.
Dat de kosten voor de innovaties die noodzakelijk zijn voor het Energieakkoord, nooit zijn doorgerekend: ECN-directeur Paul Korting vindt het een ‘structureel manco’. Dit staat volgens hem de realisatie van het akkoord in de weg. Of maakt deze onnodig duur.
Geen dossier waarin de stellingen al zo zijn betrokken als bij boren naar schaliegas in Nederland. Wetenschappelijk onderzoek naar de risico’s van ‘fracken’ voor grondwater moet voor eens en altijd hiaten in de kennis wegnemen. Maar of het op tijd komt is de vraag. ‘De politiek wacht niet op de uitkomsten.’
Het Nederlandse innovatiebeleid voor energie is niet in balans. Volgens het mkb, onderzoekers en politici trekt de overheid te weinig geld uit voor toegepast onderzoek en demonstratieprojecten. Terwijl fundamenteel onderzoek juist wel veel steun krijgt. Gevolg: start-ups brengen innovaties nog nauwelijks naar de markt.
2015 belooft opnieuw een pittig jaar voor energiemaatschappijen te worden. Kolencentrales blijven als enige goed winstgevend. Maar welk Europees energiebedrijf gaat goed voorbereid het nieuwe jaar in? Cijfers over productie en capaciteit van RWE, Eon, Vattenfall en GDF Suez spreken boekdelen.
Jarenlang is er gewerkt aan de voorbereiding van Europese ‘netcodes’ voor elektriciteit en gas. In december koos de Europese Commissie ineens voor een andere vorm om zulke Europese regels voor de stroommarkt vast te leggen. Betekent dit nu het einde van de Europese netcodes of juist toch het begin ervan? En wat merken we in Nederland van die Europese regels?
De Hoge Raad spreekt zich deze week uit over de splitsingswet. Moet een rechtszaak over gedwongen splitsing van netten opnieuw gevoerd of niet? De voortdurende onzekerheid rondom de wet heeft tot veel onduidelijkheid geleid over de rolverdeling tussen publieke netbeheerders en de private energiebedrijven. Duidelijk is nu al: hun onderlinge strijd zal na die uitspraak voortduren, analyseert onderzoeker en energieconsultant Hendrik Steringa.