Het kabinet ziet een belangrijke rol weggelegd voor kernenergie in een CO₂-neutrale elektriciteitsproductie vanaf 2035 en wil behalve nieuwe kerncentrales bij Borssele ook inzetten kleine modulaire reactoren. Maar een voorbehoud is op zijn plaats, vertelt Sabine Sluijters.
Wat is er nodig om de leveringszekerheid van elektriciteit te behouden in een toekomstig CO₂-vrij elektriciteitssysteem dat vrijwel helemaal is gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen als wind en zon? In de vijfde aflevering van Voetnoten aandacht voor het Target Grid en de Adequacy Outlook van hoogspanningsnetbeheerder Tennet.
Het eerste demonstratiemodel van de waterstofproducerende battolyser staat bij de gasgestookte Magnumcentrale van RWE in de Eemshaven. Welke mogelijkheden voor de energietransitie dit 'nieuwe type' batterij biedt -de technologie bestaat al 100 jaar- vertelt redacteur Hans van der Lugt.
Hoeveel extra CO₂ kunnen onze bossen opslaan? En wat gebeurt er als een bos in de fik vliegt? Wie kan er in zo’n geval aansprakelijk worden gesteld voor het verlies aan negatieve emissies? Daarover spreekt Tijdo van der Zee met Guido van der Werf, hoogleraar Mondiale Koolstofcycli aan de VU en Edward Brans, advocaat bij Pels Rijcken en hoogleraar Duurzaamheid en Klimaataansprakelijkheid aan de Universiteit Utrecht.
Hoewel geothermie een grote toekomst wordt toegedicht als warmtebron in huizen en kantoren, komen er amper projecten tot stand. Dat moet anders, vindt Energie Samen. De koepelorganisatie schreef een plan om de warmtetransitie in de gebouwde omgeving een kickstart te geven door energiecoöperaties vanaf het begin een grotere rol te geven.
Stop je de CO₂ van kolencentrales veilig weg, ondergronds in lege gasvelden, dan spreek je van CO₂-afvang en -opslag, oftewel CCS. Maar draait diezelfde energiecentrale op biomassa, dan krijg je bio-CCS, met negatieve emissies. Wat kunnen we hiervan verwachten? Dat bespreekt Tijdo van der Zee met Marinus Tabak van RWE en CCS-expert Margriet Kuijper.
Een klimaatneutraal 2050 is haalbaar, blijkt uit het adviesrapport ‘Energie door perspectief: rechtvaardig, robuust en duurzaam naar 2050'. De scenario’s van de netbeheerders, geactualiseerd in de integrale infrastructuurverkenning 2030-2050 (II3050) maken inzichtelijk hoe uiteenlopend de routes naar dat klimaatneutrale Nederland zijn. Laetitia Ouillet behandelt in deze vierde aflevering beide rapporten in samenhang. “De rode draad is dat het kan. De vraag is hoe.”
De Nederlandse energietransitie moet versnellen, en lastige knopen moeten worden doorgehakt. Liefst in 2040, maar uiterlijk vijf jaar later, moet Nederland een CO₂-neutraal energiesysteem hebben, om zicht te houden op een klimaatneutrale economie in 2050. Tot dat advies kwam deze week het Expertteam energiesysteem 2050.
In een geactualiseerde scenariostudie schetsen de gezamenlijke netbeheerders vier mogelijke routes naar een klimaatneutraal energiesysteem in 2050. Ten opzichte van twee jaar geleden voorzien zij nog meer elektrificatie, flexibiliteit in het energiesysteem, en duurzame energieproductie op de Noordzee. De hoekpuntstudie toont het grote gat dat bestaat tussen de situatie nu, en de klimaatneutrale economie van 2050.
Met het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie wil het kabinet alle sectoren uit de zware industrie in verduurzaamde vorm voor Nederland behouden. Niet alles kan tegelijk, dus het kabinet geeft voorrang aan de vijf grote industrieclusters. Daar is de overige energie-intensieve industrie in Nederland niet blij mee.
De wereld van de carbon removals -negatieve emissies- staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn ze onmisbaar in Europa's streven naar klimaatneutraliteit. De start van seizoen 2 van de Carbon Podcast, met Diederik Samsom en Heleen de Coninck.
Om in 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn houdt het kabinet de mogelijkheid open om negatieve emissieruimte in te kopen bij andere EU-lidstaten, schreef minister Rob Jetten eerder deze week in een Kamerbrief. Redacteur Katrijn de Ronde komt vertellen hoe dat zit, en of wordt aangekoerst op een herhaling van 'Denemarken 2020'.
Het doel van 60% CO₂-reductie in 2030, waar Rutte IV op koerst, ligt nu nog buiten bereik. Het IBO-rapport schetst een menukaart met mogelijkheden om dit doel wél te halen. Wat staat er op de kaart, en wat betekenen de maatregelen? Laetitia Ouillet neemt de luisteraar mee door het hele rapport.
Het kabinet wil de Nederlandse CO₂-uitstoot in 2030 minimaal met 55% verminderen ten opzichte van 1990. Een advies van het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) klimaat concludeert dat een aanvullende reductie van 22 megaton CO₂ nodig is om dat te halen. Het rapport leest als een menukaart waar het kabinet de nodige maatregelen uit kan selecteren. Maar hoe zit het met de randvoorwaarden, wil het bedrijfsleven weten.
Een coalitie van dertien bedrijven en kennisinstellingen heeft onder de noemer SolarNL een coalitie gesmeed die in Nederland grootschalige productie van zonnepanelen wil opzetten. De benodigde investeringen komen op krap €900 mln. Alle bestaande Nederlandse producenten maken deel uit van de groep.
De gaswinning in Groningen was dusdanig succesvol en lucratief voor zowel de overheid als de oliemaatschappijen dat er amper oog was voor de langetermijnrisico’s en de toenemende signalen over nadelige effecten voor omwonenden. Het gevolg is genoegzaam bekend: tegenover een totale opbrengst van €429 mrd staan 1.615 bevingen, 267.000 schademeldingen en een versterkingsoperatie die nog zeker tot 2028 duurt.
Energiearmoede is een hardnekkig en groeiend probleem in Nederland. Het gaat over geld, verduurzaming, bestuur en rechtvaardigheid. Maar wat is het precies, en wat is eraan te doen? Laetitia Ouillet pakte er diverse rapporten bij om antwoord te geven op die vragen, en komt met meerdere “eye-openers”.
De belangrijkste subsidieregeling voor verduurzaming en CO₂-reductie de SDE++, krijgt dit jaar een budget van € 8 mrd. Dit werkpaard van de Nederlandse energietransitie moet in 2030 de CO₂-uitstoot al met 4 megaton hebben gedrukt. Nieuw dit jaar zijn hekjes in de regeling. Redacteur Joep Westerveld vertelt in de studio wat daar de bedoeling van is.
Energiecoöperaties voelen een zeker ongemak vanwege de miljoenenwinsten die ze afgelopen jaar hebben gemaakt. Dat bleek op het symposium Hier Opgewekt in Amersfoort, waar ook de Lokale Energie Monitor werd gepresenteerd. Daaruit bleek dat het verzadigingspunt qua aantal coöperaties wel is bereikt, maar nog niet qua ledental. Dat groeit harder dan het aantal coöperaties.
De Raad van State vindt dat minister Jetten het voorstel voor de Energiewet moet intrekken of sterk moet aanpassen. De Energiewet, door redacteur Jeroen Savelkouls omschreven als een duizend-dingen-doekje, is volgens de regeringsadviseur te veelomvattend. In de dertien jaar dat de Energiewet nu in voorbereiding is, is dit niet de eerste keer dat de Raad dit advies geeft.
Het Solar Trendrapport dat woensdag is gepresenteerd laat een flinke groei zien van het aantal zonnepanelen in het afgelopen jaar: plus 3,9 GW naar een totaal piekvermogen van ruim 18 GW. Dat is vooral te danken aan de toename van het aantal zonnepanelen op particuliere woningen. Bij bedrijven nam de groei juist af.
De salderingsregeling stamt uit 2004. Toen zag het energielandschap er volstrekt anders uit. Waarom is het zo moeilijk afscheid nemen van deze regeling? Laetitia Ouillet dook in het wetswijzigingsvoorstel en alle andere relevante Kamerstukken, en pakte er diverse rapporten bij om antwoord te geven op die vraag.
De industrie kan niet doorgaan met business as usual. De meest CO₂-intensieve sectoren van de economie, raffinage en petrochemische industrie, actief van hun verslaving aan fossiele koolwaterstoffen worden afgeholpen. Dat stelden drie deskundigen deze week in de Tweede Kamer. Hoe dan?, was de hoofdvraag van de Kamerleden.
Eerder deze week was het Kamerdebat over de afschaffing van de populaire salderingsregeling voor mensen met zonnepanelen. De coalitie is voor afschaffing, maar ook een deel van de oppositie moet worden overtuigd om een meerderheid in de Eerste Kamer te hebben. Of dat lukt is nog onzeker. Redacteur Katrijn de Ronde vertelt wat de voors en tegens zijn en hoe de partijen in de Tweede Kamer die wegen.
Bedrijven en brancheorganisaties roepen op tot strengere eisen voor de zuiverheid van waterstof die straks door de Nederlandse waterstofinfrastructuur gaat stromen. Nederland wordt in Europa gezien als koploper op het gebied van het ontwikkelen van waterstof-transportvoorwaarden. Door nu in te zetten op ontwikkeling van kwaliteitseisen, kan Nederland de standaard bepalen in Europa.
De EU-lidstaten zijn het deze week na moeizame onderhandelingen eens geworden over een prijsplafond voor gascontracten op de groothandelsmarkten. Hoewel er ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel veel waarborgen zijn toegevoegd die verstoringen moeten voorkomen, onthield Nederland zich maandag van stemming. In deze podcast praten we daar verder over met redacteur Jeroen Savelkouls.
Onderhandelaars in Brussel werden het deze week eens over het carbon border adjustment mechanism; de CO₂-grensheffing. Die moet zorgen dat buitenlandse bedrijven gaan betalen voor de CO₂-uitstoot bij de productie van goederen die ze naar de Europese Unie exporteren. Over de open eindjes in de afspraken over deze heffing praten we vandaag met redacteur Joep Westerveld.
Warmte-experts van gidsland Denemarken kwamen vorige maand naar Nederland om gemeenten van advies te voorzien over de warmtetransitie. Begin klein, pluk laaghangende fruit eerst, en zorg voor een verscheidenheid aan bronnen, tekende redacteur Katrijn de Rond daarover op. In De Week van Energeia vertelt zij over de Deense lessen.
Het kabinet heeft met de drie grote regionale netwerkbedrijven afspraken gemaakt over toetreding van het Rijk als aandeelhouder. Vanwege de miljardeninvesteringen die de komende jaren nodig zijn, groeit ook de kapitaalbehoefte van de netbeheerders. Over hoe die twee dingen samenhangen en wat hier verder achter zit, vertelt redacteur David Duijnmayer.
De Tweede Kamer steunt de kabinetsplannen voor een eenmalige solidariteitsheffing voor gasproducenten, bleek donderdag tijdens de stemming. De door sommige partijen gewenste verhoging van de heffing haalde het niet. Gasbedrijven lijken ondertussen aan te koersen op een juridische strijd over de belasting. Redacteur Jeroen Savelkouls vertelt in De Week van Energeia over de heffing en de bezwaren.