Het Brabantse Lightyear, dat zonne-auto’s maakt, wil een aanpassing van de concept-Energiewet. Het wetsvoorstel is zo opgeschreven dat klanten van Lightyear de opgewekte zonnestroom niet kunnen inboeken in het Register Energie voor Vervoer van de Nederlandse Emissieautoriteit. Daarmee zouden zij een potentiële inkomstenbron mislopen.

Dat blijkt uit een reactie op het wetsvoorstel. De Energiewet moet de huidige Gaswet en Elektriciteitswet uit 1998 vervangen. Belanghebbenden kunnen tot 11 februari hun reactie geven op de conceptversie.
Lightyear maakt elektrische auto’s die, behalve dat ze laden met een stekker, ook rijden op de zon door middel van zonnecellen op het dak. Daarnaast ontwikkelt de onderneming losse zonnecellen voor op auto’s, bussen of vrachtwagens.
Hernieuwbare brandstofeenheden verhandelen
Bedrijven die op grote schaal energie leveren aan het wegvervoer, moeten een steeds groter aandeel van deze energie uit hernieuwbare bronnen halen, om zo hun CO₂-uitstoot te reduceren. De Nederlandse Emissieautoriteit (NEA) berekent voor deze bedrijven precies hoeveel ze per jaar moeten besparen, door hen een verplichte hoeveelheid hernieuwbare brandstofeenheden (HBE’s) op te leggen.
Die HBE’s kunnen ze verkrijgen door 1 GJ aan hernieuwbare energie te leveren aan het wegvervoer in Nederland en deze in te boeken in het Register Energie voor Vervoer. Als ondernemingen meer HBE’s inboeken dan ze zelf nodig hebben, kunnen ze deze verkopen aan bedrijven die tekort komen.
De Nederlandse Emissieautoriteit onderscheidt drie types: conventionele HBE’s voor biobrandstof uit gewassen, geavanceerde HBE’s voor biobrandstof uit moeilijk te verwerken afvalstromen, en overige HBE’s voor onder meer elektriciteit. Onder meer snellaadbedrijf Fastned maakt gebruik van die laatste categorie.
Aansluiting nodig
Bedrijven kunnen stroom inboeken in het register als HBE, op voorwaarde dat zij een aansluiting hebben op het elektriciteitsnet, de elektriciteit alleen leveren aan wegvoertuigen en de hoeveelheid geleverde elektriciteit laten meten door een bemeterd leverpunt. Ook bedrijven die geen jaarverplichting krijgen opgelegd door de NEA kunnen HBE’s inboeken.
Op dit moment is het nog zo dat hernieuwbare stroom niet extra beloond wordt ten opzichte van netstroom, maar dat gaat veranderen met de nieuwe Energiewet. Wat niet gaat veranderen is de eis dat stroomproducenten deze stroom leveren via exclusief daarvoor bestemde aansluiting op het elektriciteitsnet. De wet spreekt van een directe lijn, “niet zijnde een systeem of een binnen een installatie gelegen leiding”.
Lightyear zou dat graag anders zien, want er is weliswaar sprake van een directe lijn als de zonne-auto’s met een laadkabel zijn aangesloten aan het net, maar dat is niet van toepassing als de auto directe zonnestroom laadt. Daardoor zouden Lightyear-klanten -denk aan lease- of busmaatschappijen- de zonne-energie die zij opwekken met hun voertuigen niet kunnen inboeken in het NEA-register.
‘Begrijpelijk voor 1998’
Tom Selten, die namens het bedrijf de reactie op de Energiewet indiende, vindt dat bijzonder. “Ze leveren aantoonbaar hernieuwbare stroom aan het wegtransport.” Hij vervolgt: “Als je het bekijkt vanuit de context van 1998 is de Elektriciteitswet begrijpelijk. Toen was er nog erg weinig elektrisch vervoer en waren hoogefficiënte zonnepanelen nog veel te duur. Die wet is heel erg gericht op begrippen als ‘afnemer’ en ‘aansluiting’. Maar nu is dat een beetje ouderwets.”
Selten zou ervoor pleiten dat ook een aansluiting op een microgrid toegang zou geven tot het register van de NEA. “Dat is ongeveer hoe je het moet zien als een bus zonnepanelen op zijn dak heeft. Dan heb je de productie en de afnemer van zonnestroom in één microgrid. Met de huidige techniek kun je bovendien precies meten hoeveel elektriciteit een voertuig opwekt en verbruikt.” Voor Lightyear zou dat de businesscase in elk geval interessanter maken, “want dat levert onze klanten per kilowattuur toch een paar cent op”.
Bovendien kan een aanpassing van het wetsvoorstel in potentie grote gevolgen hebben, stelt Selten. Volgens hem loopt Nederland in Europa voorop met het register van de NEA. “In de wandelgangen wordt Nederland als voorbeeldland genoemd op dit punt.” Hij wil maar zeggen: mocht de Europese Unie overwegen om de Nederlandse regeling over te nemen, dan kan Lightyear maar beter zorgen dat die regeling gunstig uitpakt voor zonnemobiliteit.