Industrie mengt zich in tender offshore windpark HKW

Een consortium van bedrijven dat gezamenlijk 20% van het industriële stroomverbruik voor zijn rekening neemt, heeft zich geschaard achter het bod van de Britse windparkontwikkelaar SSE Renewables in de tender voor de bouw van offshore windpark Hollandse Kust (west). “Ons stroomverbruik kan meebewegen met de variabele productie.”

Het is voor het eerst dat grootverbruikers zich expliciet melden als partij in een tender voor wind op zee. Tot dusver schreven alleen windparkexploitanten en energiebedrijven in op tenders. Een eerste hint van een verandering kwam toen de bouw van windparken op zee een subsidieloze zaak werd. Als overheidssubsidie niet langer garant stond voor een constante inkomstenstroom, moesten windparkexploitanten een alternatief vinden. Banken hebben het liefst zo veel mogelijk financiële zekerheid voor de financiering van de bouw. Dat kon alleen door het sluiten van langjarige stroomafnamecontracten (power purchase agreements of PPA’s) met toekomstige afnemers, zei de directeur wind van Vattenfall, Gunnard Groebler, ten tijde van het bod op het eerste subsidieloze windpark van Nederland in 2017, Hollandse Kust (zuid).

Inmiddels draait een tender niet langer alleen om het leveren van hernieuwbare elektriciteit voor de laagste prijs. Er zal de komende jaren zoveel hernieuwbare stroom het net opkomen, dat de overheid nu ook vraagt om plannen voor het integreren van de geproduceerde groene energie in het elektriciteitssysteem. Dit is een belangrijk thema voor de overheid bij het selecteren van de winnaar van de lopende tender voor Hollandse Kust (west), of kortweg HKW.

Verbruikersconsortium

Een consortium grootverbruikers heeft zich nu voor het eerst openlijk achter een bod op een tender geschaard. Dertien partijen hebben zich aaneengesloten die gezamenlijk nu al goed zijn voor 20% van het elektriciteitsverbruik in de industrie. Het consortium heeft zich verenigd met de Britse windparkontwikkelaar SSE Renewables en de Canadese investeerder Brookfield Renewable Partners in een bod op HKW, dat een gepland vermogen heeft van 1,5 GW.

“We moeten de vraag ontwikkelen om investeerders veiligheid te geven te investeren in wind op zee”, zegt directeur Hans Grünfeld van VEMW in een toelichting op het bod. “Tegelijkertijd stelt dit bod de industrie in staat om te vergroenen en actief bij te dragen aan het invullen van de verduurzamingsambitie van de samenleving.”

“Wij kunnen met deze groep de elektriciteit die het windpark produceert absorberen met industriële partijen verspreid in Nederland”, vult Johan Hospers aan, verantwoordelijk voor energiezaken bij chemiebedrijf Nobian (de vroegere divisie basischemicaliën van AkzoNobel). “Onze chloorproductie kan meebewegen met de variabele stroomlevering van een windpark. Dit geldt ook voor elektrolysers voor groene waterstof waar consortiumleden aan werken, of voor elektrische boilers.”

Nobian heeft al PPA’s met exploitanten van windparken, zegt Hospers, maar wilde een stap verder zetten. “Wij zien grote mogelijkheden voor de energietransitie en onze rol daarin. Hoe kunnen we ons onderscheiden? Door als industrie samen optrekken met een windontwikkelaar.” Onder de paraplu van grootverbruikersvereniging VEMW zijn daarom enige tijd terug gesprekken gestart met de Autoriteit Consument en Markt om te zien of dit geen conflict zou opleveren met regels over kartelvorming. De gesprekken resulteerden in een positief advies van de ACM.

Vervolgens zijn het consortium en SSE een principeovereenkomst (“term sheet”, in financiële termen) aangegaan voor toekomstige afnamevolumes. “Dat zijn de uitgangspunten voor een toekomstige PPA”, zegt Hospers. “De details komen als we eventueel het bod hebben gewonnen.”

Ontwikkeling voor de lange termijn

Bij SSE Renewables hebben twintig mensen een jaar lang aan dit bod gewerkt, zegt directeur internationale markten Dennis Breugelmans van SSE Renewables, en nu moeten deze bedrijven drie maanden tot een half jaar wachten tot de overheid uit zes biedingen een winnaar trekt. Is dat deze investering waard? “Natuurlijk zullen we teleurgesteld zijn als een andere partij de tender wint, maar waar het om gaat is dat er de komende jaren heel veel wind op zee gebouwd moet worden. Deze samenwerking met partijen als VEMW is de juiste route om dat te realiseren. Het is goed te zien dat zoveel partijen in willen stappen.”

SSE, dat nog geen windpark in het Nederlandse deel van de Noordzee exploiteert, heeft de intentie om de aanwezigheid in Nederland permanent te maken. Zo opent het bedrijf een kantoor in Rotterdam en kondigde het vorige maand aan dat het de offshore activiteiten in Nederland een basis wil geven in Den Helder. “Ik hoop dat de volgende tender voor windpark IJmuiden Ver ook weer snel komt”, zegt Breugelmans, “en dat we samen met de industrie de transitie verder kunnen helpen.”

“De transitie van de industrie en de energietransitie moeten samengaan”, zegt Grünfeld, terugkerend naar een breder perspectief. “De een kan niet zonder de ander. Dit zijn echt bedrijven die ertoe doen en die hier serieus werk van willen maken, die aantonen hoe groot het commitment is van de industrie voor verduurzaming van de eigen activiteiten. Dit bod is dus niet een eenmalig initiatief.”