Equans wil grote verbruikers aansluiten op GDS Flevoland

Technisch dienstverlener Equans onderzoekt of twee grote afnemers in Lelystad, die door netcongestie niet kunnen elektrificeren, aangesloten kunnen worden op het Smart Grid Flevoland. Nu zijn op dat private net alleen nog productie-installaties en batterijen aangesloten.

Het Smart Grid Flevoland (SGF) is een gesloten distributiesysteem (GDS), een privaat elektriciteitsnet dus, dat door Equans wordt beheerd. Op het SGF zijn op dit moment 37 windturbines (met een totaal vermogen van 137 MW) en zes zonneparken aangesloten (163 MW). Daarnaast zijn ook de Buffalo- en Rhino-batterij van Giga Storage op het net aangesloten, met een gezamenlijk vermogen van 36 MW.

Het SGF heeft een directe aansluiting op het 150 kV-net van TenneT en voedt momenteel dus hoofdzakelijk elektriciteit in op dat net. Maar Equans ziet mogelijkheden om ook enkele grote verbruikers in de omgeving aan te sluiten, waarmee een groot deel van de geproduceerde elektriciteit direct achter de aansluiting verbruikt zou worden. “We zouden twee grote bestaande productiebedrijven op ons net kunnen aansluiten, waarmee we het openbare net ontlasten”, zegt Equans-CEO Wieger Droogh in gesprek met Energeia.

Equans is hierover in gesprek met twee bedrijven in Flevoland: McCain, waar diepvriesproducten op basis van aardappelen worden gemaakt, en Marfo, een producent van onder andere vliegtuig- en ziekenhuismaaltijden. Beide bedrijven hebben een aansluiting op het net van Liander en willen van het gas af, maar kunnen vanwege netcongestie geen extra transportcapaciteit krijgen. Volgens Droogh zijn de bedrijven enthousiast en zelf bereid mee te investeren.

Op aanvraag van de gemeente Lelystad en de provincie Flevoland heeft Equans onderzocht of een aansluiting van de twee grootverbruikers op het Smart Grid Flevoland een optie zou zijn. Omdat op het SGF nu alleen producenten en batterijen zijn aangesloten, zou dat in ieder geval betekenen dat de ACM-ontheffing, die Equans nodig heeft om een privaat net te mogen beheren, moet worden aangepast.

“Wij zijn nu een producenten-GDS, en als we afnemers gaan toevoegen op de ontheffing maakt dat het wel iets complexer”, zegt Equans-consultant energiesystemen Martijn Hamelink. Voor een GDS met verbruikers stelt de ACM volgens hem strengere voorwaarden, onder meer omdat een storing voor een afnemer van elektriciteit grotere gevolgen kan hebben dan voor een producent. “Zo toetst men of de bedrijfs- en productieprocessen van de aangeslotenen op het GDS om technische- of veiligheidsredenen zijn verweven. Netcongestie kan, mits goed onderbouwd, een van die redenen zijn.”

Voordat er met de ACM gesproken wordt over het aanpassen van de ontheffing, is Equans nu nog met netbeheerders TenneT en Liander in gesprek. Die gesprekken gaan vooral over welke voordelen de constructie voor het openbare net heeft, zegt Hamelink. In elk geval zou het betekenen dat McCain en Marfo van het Liander-net afgaan, en dat daar dus capaciteit vrijkomt. Een ander voordeel is volgens Hamelink dat de wind- en zonneparken op het GDS minder vaak hoeven af te schakelen vanwege congestie op het TenneT-net, aangezien zij hun productie dan kwijt kunnen aan afnemers die direct op het net zijn aangesloten. Per saldo kan er daardoor dus meer hernieuwbare energie worden geproduceerd.

Maar het zou wel betekenen dat het GDS iets meer elektriciteit van het TenneT-net gaat afnemen, op momenten dat de wind- en zonneparken onvoldoende produceren voor de twee fabrieken. Als McCain en Marfo op het Smart Grid Flevoland worden aangesloten, zouden de twee fabrieken volgens Hamelink 90% van de tijd genoeg hebben aan de productie van de wind- en zonneparken die ook op het GDS zijn aangesloten. Voor de overige 10% van de elektriciteitsvraag zou elektriciteit van het openbare net van TenneT moeten worden afgenomen via de bestaande aansluiting van het GDS.

In principe zou de bestaande aansluiting, waarop SGF 25 MW aan capaciteit voor afname heeft gecontracteerd, bijna altijd voldoende zijn, zegt Harmelink. Slechts 0,2% van de tijd zou er mogelijk een knelpunt kunnen ontstaan. Daarvoor zou Equans het liefst wat extra afnamecapaciteit bij TenneT contracteren, maar als dat geen optie is zou het volgens Harmelink desnoods met wat extra batterijcapaciteit opgelost kunnen worden. “De tekorten zijn daar klein genoeg voor.”

Equans-CEO Wieger Droogh ziet het project om grote afnemers aan te sluiten op het Smart Grid Flevoland als een goed voorbeeld van wat de markt zelf kan doen om netcongestie te verlichten. “Ik denk dat netbeheerders dit soort initiatieven soms ook nog wel als bedreigend zien, terwijl we elkaar juist kunnen helpen. Uiteindelijk moeten we het samen doen, en is netcongestie niet alleen een probleem wat de netbeheerders maar moeten oplossen.”