NSC: buitenlandse gebruikers Nederlandse stroom moeten betalen voor transport

NSC wil dat buitenlandse gebruikers van elektriciteit uit Nederland betalen voor het transport door hoogspanningsnetbeheerder TenneT. Dat staat in het concept-verkiezingsprogramma van die partij. Op welke manier NSC dat wil realiseren, is niet duidelijk.

De huidige coalitiepartij heeft een vrij uitgebreide energieparagraaf opgenomen in zijn programma voor de Tweede Kamerverkiezingen van oktober. Hierin wordt onder meer geconstateerd dat het noodzakelijk is om het elektriciteitsnet in Nederland te verzwaren. Om te voorkomen dat dit gaat leiden tot flinke kostenstijgingen voor huishoudens en bedrijven, die via de energierekening meebetalen aan de infrastructuur, doet NSC een aantal voorstellen.

Eén daarvan is dat de opbrengsten van de verkoop van Tennet Duitsland deels voor dit doel worden ingezet. Daarnaast wil NSC dat het elektriciteitsnet slimmer wordt gebruikt door met piek- en daluren de afname van stroom te sturen. En dan is er nog het plan om buitenlandse gebruikers van uit Nederland geïmporteerde stroom te laten meebetalen aan het transport door TenneT. Op welke wijze de partij dit wil bereiken, vermeldt het programma niet.

Interconnectoren

Voor een deel gebeurt dit ook al. Zo veilt TenneT capaciteit op overzeese interconnectoren zoals BritNed (verbinding met het Verenigd Koninkrijk), Cobra (Denemarken) en NorNed (Noorwegen). De opbrengsten hiervan worden niet alleen ingezet voor de dekking van de kosten voor die verbindingen, maar kunnen ook worden gebruikt om bijvoorbeeld tariefstijgingen voor alle gebruikers te beperken.  Verder betalen handelaren die capaciteit boeken op grensverbindingen over land met België of Duitsland hiervoor een vergoeding.

Een aanvullende regeling op basis waarvan in het buitenland kan worden meebetaald aan de kosten voor het transport in Nederland, verhoudt zich echter slecht met het open karakter van de stroommarkt. “We zijn in Europa goed met elkaar verbonden en gebruikers profiteren daarvan”, zegt woordvoerder Jorrit de Jong van Tennet. “Elektriciteit komt altijd daar vandaan waar het op dat moment het laagst is geprijsd. Zo importeren wij stroom uit Noorwegen als het hier niet waait. Op die manier worden de prijzen zo laag mogelijk gehouden. En alle gebruikers samen betalen voor de instandhouding hiervan.”

Of NSC ermee akkoord zou gaan dat Nederland ook meebetaalt aan het Noorse net, is onduidelijk; de partij was deze maandag niet bereikbaar voor een toelichting.

Vier kerncentrales

Verder schrijft NSC dat de kosten voor de verzwaring van het net er niet toe mogen leiden dat de energierekening van Nederlandse huishoudens hoger wordt. Het is volgens de partij beter om de factuur bij bedrijven neer te leggen. “We letten sterk op een eerlijke verdeling van de kosten van het elektriciteitsnet tussen bedrijven en huishoudens”, leest het programma. “Huishoudens moeten zoveel mogelijk worden ontzien bij de extra kosten. We verlagen daarom de kosten voor huishoudens.”

De concepttekst bevat nog meer energiethema’s. Zo vindt NSC dat de rijksoverheid ruimtelijke reserveringen moet maken voor onder meer wind- en zonneparken (maar niet in natuurgebieden en op goede landbouwgronden). Hetzelfde geldt voor waterstofproductie- en opslag, geothermie en voor ten minste vier kerncentrales. Ook moeten de mogelijkheden worden verkend voor small modular reactors (SMR’s). Eerder schreef de BBB al in zijn verkiezingsprogramma dat het volgende kabinet moet beginnen met de bouw van minstens één kleine nucleaire reactor.

Ook is er aandacht voor gas. Hoewel het verbruik de komende jaren naar verwachting zal dalen, vindt NSC het nodig dat er langetermijn-importcontracten worden afgesloten om de prijzen van aardgas en LNG te stabiliseren. De winning op de Noordzee moet worden uitgebreid en de winning op land mag worden voortgezet; het Groningenveld blijft echter dicht. Alles tezamen moeten Nederlandse huishoudens “gegarandeerd” gas blijven kunnen gebruiken, aldus de partij.

Warmtepomp

Overige punten in het concept-verkiezingsprogramma zijn het betaalbaar houden van warmtenetten, het heronderhandelen van verdragen die nu de opname van de scheep- en luchtvaart in het ETS blokkeren, het opstellen van een nationaal energiebesparingsprogramma en de warmtepomp verheffen tot nieuwe norm bij de vervanging van CV-ketels.