Meer
Abonneren Inloggen
Abonneren
Auteur

Jilles van den Beukel

Fossiel in Europa: verleden, heden en toekomst

De hoogtijdagen van de productie van olie en gas in Europa liggen achter ons. Nieuwe megaprojecten, zoals de ontwikkeling van het Brent-olieveld en het Groningen-gasveld in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, zijn een hoofdstuk uit de geschiedenis. Wie de film van Rolf Orthel en Bert Haanstra (1964) over de aanleg van de pijpleidingen van Groningen naar de rest van Nederland terugziet, waant zich in een andere wereld.
Jilles van den Beukel

Selectieve waarheidsvinding in Groningen

De parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen was selectief in de waarheid die men wilde vinden. De voordelen van de gaswinning voor de betaalbaarheid en leveringszekerheid van gas kwamen niet aan bod. Een rationele kosten-baten analyse van Groningen gas is in Nederland niet mogelijk gebleken
Jilles van den Beukel

Oliemarkten en olieboycot

Sinds de zomer van 2021 is de Russische president Poetin gas als wapen gaan gebruiken. De EU heeft met toegenomen import van LNG en substantiële vraagvermindering een manier gevonden om daar mee om te gaan. 2023 wordt het jaar waarin de westerse wereld olie als wapen gaat gebruiken tegen Rusland. Het past in de tot nu toe steeds verder gaande escalatie met betrekking tot het conflict rondom Oekraïne.
Jilles van den Beukel

Energiecrisis en energietransitie

Voordat zomer 2021 de Russische gasexport naar Europa begon te verminderen was de Europese gasmarkt begin 2021 al krapper aan het worden. Daarbij speelden vele factoren mee, aan de vraag én aanbodkant.
Jilles van den Beukel

Welke investeringen in olie en gas zijn nog acceptabel?

Met de toenemende aandacht voor klimaatverandering wordt ook steeds meer de discussie gevoerd of, en in welke mate, investeringen door de olie- en gasindustrie nog acceptabel zijn. Daarbij wordt vaak gesteld dat investeringen in nieuwe olie- en gasvelden niet in lijn zouden zijn met een beperking van de opwarming tot 1,5°C. De werkelijkheid ligt gecompliceerder.
Jilles van den Beukel

Een rationele discussie over extra Groningen productie is in Nederland niet meer mogelijk

Iedereen kijkt door zijn of haar eigen bril naar de gaswinning rondom Groningen en in bredere zin naar de huidige gascrisis. In dit artikel worden zo droog en nuchter mogelijk de voor- en nadelen van een tijdelijke extra Groningen productie op een rij gezet. En wordt de vraag gesteld: waarom is hierover in Nederland geen rationele discussie meer mogelijk?
Jilles van den Beukel

Vier vermoedens voor de gasmarkt

Met een afnemende invloed van de coronapandemie, en een daarmee aantrekkende vraag, zag ontstond gedurende de eerste helft van 2021 een nieuwe situatie op de internationale gasmarkten. Deze sloegen toen om van ruim naar krap. Met die krappere markten op de achtergrond begon Poetin aan een ongewis avontuur, met grote gevolgen voor de Europese gasmarkt.
Jilles van den Beukel

Een gas én elektriciteitscrisis (en hebben price caps zin?)

Eind 2020 en begin 2021 begonnen de gasmarkten geleidelijk aan om te slaan van ruim naar krap. Daaraan lagen veel factoren ten grondslag, zoals de afnemende rol van kolen en kernenergie, de afnemende gasproductie in Europa, een minder snel groeiende wereldwijde LNG-capaciteit en een weer aantrekkende energievraag toen de invloed van de coronapandemie op de economie minder begon te worden.
Jilles van den Beukel

De leveringszekerheid van gas in Nederland

Op 14 juli bracht Gasunie een scenario uit voor de gevolgen van het stoppen van de Russische gasexport naar Europa. Het Gasunie-scenario leidde tot veel discussie. Veel van die discussie, en kritiek, had Gasunie zich kunnen besparen als men de titel van het persbericht wat minder stellig had gemaakt.
Jilles van den Beukel

Gas: Poetin aan het stuur, de EU op de achterbank

Afgelopen week kwam er een nieuw IEA gas market report uit. Uiteraard was er hierin aandacht voor de grote uitdaging die Europa nu te wachten staat: hoe, met minder of geen Russisch gas, de komende winter door te komen? Maar de aandacht gaat ook uit naar de afgelopen jaren: hoe is Europa in deze situatie terechtgekomen? En naar de komende jaren waar de IEA, net als de gasmarkten zelf, nu voor gasprijzen uitgaat van: “higher for longer”.
Jilles van den Beukel

Wat is veiligheid, in Groningen?

In de huidige situatie is de veiligheid van de inwoners van Groningen onvoldoende geborgd, stelde SODM (Staatstoezicht op de Mijnen) recent. Het ligt ten grondslag aan het door SODM ontraden van een tijdelijke verhoging van de gasproductie in Groningen gedurende de huidige energiecrisis.
Jilles van den Beukel

Over een mogelijke boycot van Russische olie en gas

Met een ruime meerderheid heeft het Europees Parlement op 7 april een motie aangenomen die opriep tot een totale ban van Russische kolen, olie én gas. Vooralsnog willen de Europese lidstaten slechts overgaan op een boycot van Russische kolen; iets waarvoor 120 dagen wordt uitgetrokken. Een vergelijkbare stop op de import van Russische olie en/of gas is op dit moment nog een stap te ver voor ze. De discussie hierover zal echter ongetwijfeld doorgaan.
Jilles van den Beukel

Is er een toekomst voor gas uit Rusland?

De inval van Poetins Rusland in Oekraïne heeft de relatie met Rusland zeer veranderd. Wij zullen Poetins Rusland voorlopig niet los kunnen zien van deze schanddaad. En dat geldt ook voor Ruslands positie als gasleverancier.
Jilles van den Beukel

Van Russisch gas af

De Russische inval in Oekraïne heeft de nadelen van de grote EU-afhankelijkheid van Rusland op het gebied van energie pijnlijk duidelijk gemaakt. Dat laat zich vooral voelen op het gebied van aardgas, een brandstof die zich veel minder makkelijk dan olie of kolen over grote afstanden laat vervoeren. Een brandstof waarvan het transport in relatief hoge mate gebonden is aan bestaande pijpleidingen.
Jilles van den Beukel

De olieprijs richting $100 per vat

Ruim anderhalf jaar geleden, in mei 2020, zorgden kortstondig negatieve olieprijzen voor koppen in de kranten. Sinds die tijd is de olieprijs aan een gestage opmars begonnen. Afgelopen week schommelde de prijs voor Brent-olie (front month contract) rond de $95 per vat. Dated Brent (voor fysieke ladingen) voor levering op korte termijn kwam zelfs korte tijd boven de $100 per vat.
Jilles van den Beukel

Minder langetermijncontracten, meer volatiele gasmarkten

Of men op de lange termijn, in het huidige systeem van geliberaliseerde markten met veel gas-geïndexeerde kortetermijncontracten, beter of slechter uit is ten opzichte van het oude systeem met olie-geïndexeerde contracten met een looptijd van wel twintig jaar, is geen uitgemaakte zaak. Maar voor Europa vormt het zeker een risico. Wat wel zeker lijkt, is dat Europa zich op moet maken voor grote schommelingen in de Europese prijzen voor energie in het algemeen en gas in het bijzonder.
Jilles van den Beukel

Met slecht gevulde gasopslagen de winter in: een hachelijk avontuur

Gasprijzen staan op dit moment in het middelpunt van de belangstelling. Ze leiden tot stijgende energierekeningen, omvallende energieleveranciers en producenten van kunstmest of aluminium die de productie verminderen. De inflatiecijfers zijn sinds lange tijd niet zo hoog geweest.
Jilles van den Beukel

Op weg naar een grotere rol voor geothermie in Nederland

Geothermie kan potentieel een grote bijdrage leveren aan de energietransitie, want Nederland is gezegend met een goede ondergrond. Maar hoewel de sector professioneler is geworden, staan we pas aan het begin van de ontwikkeling. En alle begin is moeilijk. De overheid kan de ontwikkeling van geothermie stimuleren door de regels van het spel te bepalen, en door warmtenetten grootschalig van de grond te krijgen.
Jilles van den Beukel

Het slechtste van twee werelden

Twee weken geleden kwam onze studie naar gasmarkten en leveringszekerheid uit bij HCSS. En terwijl de publiciteit zich vooral focuste op de huidige gasprijzen en de leveringszekerheid deze winter, is er voor ons een ander aspect dat minstens zo interessant is: in hoeverre zijn de huidige gebeurtenissen een voorbode van langetermijnontwikkelingen? Zijn het vooral incidentele of structurele factoren die de gasprijs nu tot grote hoogte hebben opgestuwd?
Jilles van den Beukel

Gazprom: het fundament van onze gasvoorziening

Vanaf 2018 is Nederland een netto gasimporteur. Op dit moment is de netto import al ruim meer dan de helft van ons gasverbruik. In 2030 kan het rond de 90% liggen.
Jilles van den Beukel

Hoe Opec+ de olieprijzen managet

Sinds april vorig jaar is de olieprijs geleidelijk aan gestegen tot rond de $70 per vat (Brent). Terwijl een hele serie van factoren ten grondslag ligt aan een vergelijkbare toename van de gasprijs, wordt deze stijging van de olieprijs vooral veroorzaakt door één factor: de terughoudendheid waarmee Opec+ (Opec en partners, waarvan Rusland de belangrijkste is) de productie laat toenemen nu de vraag weer het niveau van voor de coronacrisis begint te benaderen. Het illustreert hoe groot de invloed van Opec+ op de olieprijs nog steeds is, met name op de korte termijn.
Jilles van den Beukel

Hoge gasprijzen, midden in de zomer

Het is nog maar een jaar geleden dat, in de zomer van 2020, de Nederlandse TTF gasprijs op de dagvooruitmarkt zo’n €4 tot €6 per MWh kostte en de prijs voor levering in 2021 pakweg €12 per MWh bedroeg. Die zomer werden in de Verenigde Staten zelfs enkele LNG-fabrieken stilgelegd om niet verliesgevend naar Europa te hoeven exporteren. Dat is iets dat men normaal gesproken, gezien de hoge kosten van het weer opstarten van een LNG-fabriek, altijd probeert te voorkomen.
Jilles van den Beukel

Over de klimaatzaak en de emissies van broeikasgassen door olie- en gasbedrijven

Dit artikel beoogt een kort overzicht te geven van de emissies van broeikasgassen door olie- en gasbedrijven: wat houden deze emissies in, hoe worden ze gerapporteerd, wat kunnen bedrijven eraan doen en wat zijn de gevolgen van het recente vonnis in de klimaatzaak voor deze emissies.
Jilles van den Beukel

Een ongemakkelijk vonnis

Dat de rechtbank Shell behandelt als een algemene fossiele producent en niet als een olie- en gasproducent, is een ernstige tekortkoming van het woensdag uitgesproken vonnis. Men zou hier maatwerk mogen verwachten. Dat de rechtbank aanstuurt op 45% uitstootreductie, niet alleen voor Shell maar ook voor zijn afnemers, is meer dan een ongelukkige keuze. Het is een fout.
Jilles van den Beukel

De zaak Milieudefensie versus Shell

Milieudefensie eist in een rechtszaak dat Shell maatregelen neemt om zijn CO₂-emissies in 2030 met 45% te verminderen (ten opzichte van 2010) en om deze emissies naar nul terug te brengen in 2050. Het gaat hierbij om alle emissies gerelateerd aan productie, transport én consumptie van Shell-producten. De van Shell verlangde CO₂-reductie wordt gebaseerd op de wereldwijde vermindering van de uitstoot, benodigd om de opwarming van de aarde tot ongeveer 1,5°C te beperken.
Jilles van den Beukel

Exploratie naar gas in de Zuidelijke Noordzee

In de wereld van olie en gas was het maar een onopvallend berichtje. Een klein bedrijf zonder eigen gasproductie werkte, zoals dat in de upstream veelal wordt aangeduid, een prospect op in de Zuidelijke Noordzee en deed vervolgens 70% van de licentie over aan een grote multinational. Die runt de zaak nu verder en nam recent de beslissing een put te gaan boren.
Jilles van den Beukel

De ontdekking van het Groningen gasveld

Wat er over het Groningen gasveld gezegd of geschreven wordt, is niet altijd bezonnen of rationeel. De enorme omvang van het veld, de invloed die het gehad heeft op de Nederlandse economie en de ondoorzichtigheid van het gasgebouw hebben ertoe geleid dat er veel mythes in omloop zijn. Dat geldt ook voor de ontdekking van het veld. Het doel van dit artikel is kort de ontdekking van het Groningenveld te beschrijven, met name vanuit aardwetenschappelijk oogpunt en zoveel mogelijk gebaseerd op primaire bronnen.
Jilles van den Beukel

Waterstof: quo vadis?

Klimaatverandering maakt het noodzakelijk de uitstoot van broeikasgassen drastisch te reduceren. De komende decennia zal er, wereldwijd, een nieuw energiesysteem uitkristalliseren met een veel lagere carbon footprint. Technologische doorbraken, kostenverlagingen, politieke keuzes en draagvlak zullen bepalen hoe dat nieuwe systeem er uit komt te zien.
Jilles van den Beukel

De uitdaging van de energietransitie in drie scenario’s

Al tientallen jaren brengt Shell met enige regelmaat scenariostudies uit. Kort na 1970 werd, naar aanleiding van de toenemende invloed van Opec en de mogelijke nationalisaties van de belangen van bedrijven als Shell, in een van die scenario’s de olie-industrie vergeleken met een bootje dat de rivier afdreef: iedereen zag de bocht in de rivier en hoorde de brullende waterval achter die bocht. Zo voelde men zich ook in de olie-industrie begin deze eeuw. Iedereen realiseerde zich dat het aanpakken van klimaatverandering ooit grote gevolgen zou hebben voor de industrie, de vraag was alleen wanneer.
Jilles van den Beukel

Een winterpiek voor de gasprijzen

Rond 10 januari bracht een lading LNG (vloeibaar gemaakt gas) van Total in Japan bijna $40/mmbtu op; het equivalent van zo’n $250 voor een vat olie. Zo laag als de gasprijzen afgelopen zomer waren, zo hoog waren ze de afgelopen weken.
Jilles van den Beukel