Een ruime meerderheid van alle nieuwbouwwoningen waarvoor in 2019 de energie-aansluiting werd aangevraagd, kreeg geen aansluiting meer op het gasnet. Vooral in Stedin-gebied heeft gasloze nieuwbouw een vlucht genomen: daar werden vier op de vijf woningen zonder gasaansluiting gebouwd, terwijl dat een jaar eerder nog minder dan de helft was. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de regionale netbeheerders Liander, Enexis en Stedin.
Over heel 2019 gezien werd in het werkgebied van netbeheerder Stedin 79% van alle nieuwbouwwoningen zonder gasaansluiting gebouwd. Stedin loopt daarmee voor op zijn branchegenoten: in Liander-gebied kreeg 69% van de nieuwbouwwoningen geen gasaansluiting, en bij Enexis was dat 67%.
In hoeverre het hogere percentage bij Stedin de ‘verdienste’ van de netbeheerder is, valt moeilijk te zeggen. Stedin heeft wel vanaf het begin actief contact gezocht met gemeenten en projectontwikkelaars om hen te overtuigen ook bij projecten die nog op gas mogen worden aangesloten toch te kiezen voor een gasloze oplossing. Anderzijds heeft Stedin van de drie grote netbeheerders het meest stedelijke werkgebied, en in het algemeen geldt dat in de grote steden en bij grote bouwprojecten vaker gasloos wordt gebouwd.
In de nieuwe cijfers valt verder op dat de percentages in het laatste kwartaal van 2019 niet verder zijn gestegen ten opzichte van het derde kwartaal, en bij zowel Liander als Stedin zelfs zijn gedaald. In het derde kwartaal waren 92% van de aanvragen voor een energieaansluiting die Stedin kreeg voor een gasloze woning, in het vierde kwartaal was dat 86%. Bij Liander gaat het om respectievelijk 77% in het derde kwartaal en 74% in het vierder kwartaal. In Enexis-gebied steeg het aandeel gasloze nieuwbouw dan juist wel weer sterk in het laatste kwartaal, van 68% in het derde naar 75% in het vierde kwartaal.
Jaar op jaar is duidelijk dat 2019 het jaar is geweest waarin de norm voor nieuwbouw definitief is verschoven van verwarming op aardgas naar een gasloze verwarming. Bij Stedin waren in 2018 nog meer dan de helft van alle aanvragen voor een nieuwe energie-aansluiting bedoeld voor een woning die wél een gasaansluiting kreeg: slechts 47% van de nieuwbouwwoningen in 2018 was gasloos in Stedin-gebied. Een jaar later is dat 79%. Bij Enexis gaat het om een toename van 48% naar 67%, en bij Liander steeg het aandeel gasloze nieuwbouw van 51% naar 69%.
1 juli 2018
Nieuwbouwprojecten waarvoor na 1 juli 2018 een omgevingsvergunning is aangevraagd, moeten in principe zonder aansluiting op het gasnet worden gebouwd. Wel kan een gemeente onder bepaalde voorwaarden een uitzondering maken op die regel. Projecten waarvoor de aanvraag voor 1 juli 2018 is gedaan, mogen nog wel op het gasnet worden aangesloten. Het aantal projecten waarvoor dat geldt, wordt vanzelfsprekend steeds kleiner. Wel kan het in theorie nog jaren duren voordat de pijplijn aan projecten die nog voor gas kunnen kiezen helemaal is uitgeput, omdat een omgevingsvergunning onbeperkt geldig is.
De netbeheerders maken in hun cijfers over gasloze nieuwbouw geen onderscheid tussen projecten waarvan de omgevingsvergunning voor of na 1 juli 2018 is aangevraagd. Die informatie hebben zij doorgaans ook niet. De bovenstaande cijfers hebben dus betrekking op de aanvragen die netbeheerders krijgen voor nieuwe energie-aansluitingen (gas, elektriciteit of beide), los van de vraag of de aanvrager in kwestie nog kán kiezen voor een gasaansluiting.