Direct naar inhoud

Nieuwe boortechniek moet geothermie in marginale reservoirs mogelijk maken — artikel bevat een betaalmuur

Dit artikel heeft een betaald toegangsblok, wat betekent dat je een deel van de inhoud pas kunt lezen als je bent ingelogd en een geldig abonnement hebt.

Geplaatst in genre: Geplaatst in sectie:
Geschreven door:
Gepubliceerd: 3 maart 2020

TNO wil samen met een aantal partners in Zwolle een nieuwe boortechniek toepassen voor het winnen van aardwarmte. Doel is uit marginale reservoirs toch een redelijke productie te realiseren. Indien het project slaagt, nemen de mogelijkheden voor geothermie in Nederland toe.

Kantoor van TNO in Den Haag. (Foto: Niels Wenstedt/Hollandse Hoogte)

Dat de meeste geothermiebronnen zich in het Westland bevinden, is geen toeval. De ondergrond is in die regio uitermate geschikt voor de productie van aardwarmte; doubletten halen hier doorgaans een vermogen van 15 MW tot 25 MW. In veel andere gebieden in Nederland zijn de mogelijkheden beperkter doordat de waterdoorlatende lagen een stuk dunner zijn. Boorbedrijf Huisman, een van de partners van TNO, werkt nu aan een nieuwe boortechniek, waarmee ook op deze marginale reservoirs een redelijk vermogen kan worden bereikt.

“Het plan is om een boring met zogenoemde ‘multi-laterals’ te doen”, zo legt business director geo energy Maurice Hanegraaf van TNO uit. “Dat houdt in dat we eerst een gat naar beneden boren, zoals gebruikelijk, om vervolgens vlak boven het reservoir twee, drie of vier zijtakken te maken. Daarmee zou je de productie kunnen verhogen tot maximaal een verdubbeling ten opzichte van een standaardontwerp. Als we hier inderdaad in slagen, dan komen er meer gebieden in aanmerking om ontwikkeld te worden.” Het project heeft de titel Result gekregen.

Zwolle is kandidaat voor de eerste praktijktest. De gemeente beschikt al sinds 2017 over een opsporingsvergunning en hoopt met geothermie de warmtevoorziening van de gebouwde omgeving te verduurzamen. Op 11 maart vorig jaar heeft de raad hiermee ingestemd. Sindsdien is er wel een en ander veranderd. Uit eigen onderzoek van de gemeente blijkt dat het potentiële vermogen van de nog aan te leggen bron niet 6,6 MW bedraagt, zoals aanvankelijk gedacht, maar slechts 3,3 MW. Sommige fracties zijn hierdoor aan het twijfelen geslagen: is dit dan wel een verantwoorde investering?

€5,5 mln subsidie

Deelname aan het TNO-project -de onderzoeksinstantie klopte afgelopen december bij de gemeente aan- zou daarom een uitkomst betekenen voor Zwolle. Hoewel Hanegraaf zich nadrukkelijk niet wil vastleggen op concrete getallen, moet de nieuwe boortechniek ook op deze locatie kunnen leiden tot een verdubbeling van het potentiële vermogen. Dat zou betekenen dat het wellicht toch mogelijk is om de in de buurt van de oorspronkelijke 6,6 MW te komen. Het college van b&w heeft daar wel oren naar, zo bleek maandagavond tijdens een raadsvergadering, en onderzoekt de mogelijkheden om de opsporingsvergunning over te dragen aan de partners van het Result-project; naast TNO en Huisman zijn dat operator Engie en EBN.

Of het project doorgang kan vinden, hangt vooral af van de vraag of er Europese subsidie loskomt. TNO heeft eind januari in Brussel een onderzoeksvoorstel ingediend met het verzoek om €5,5 mln steun. In mei wordt bekendgemaakt of de aanvraag wordt gehonoreerd. Een andere voorwaarde is dat de gemeente de afzet kan regelen. “Het consortium gaat pas boren als er uitzicht is op warmtelevering”, aldus Hanegraaf. Indien beide hindernissen worden genomen, kan een proefboring op zijn vroegst in 2022 plaatshebben. Als dan ook de tweede boring achter de rug is, stapt TNO uit het consortium.

Indien er wel subsidie loskomt, maar Zwolle haakt om een of andere reden toch af, zal het consortium kijken naar andere gemeenten voor de praktijktest.