Direct naar inhoud

Journalistieke code

Deze journalistieke code van Energeia is bestemd voor lezers, journalisten, bronnen en bedrijven of instanties die onderwerp zijn van onze journalistiek. Het doel van de code is het scheppen van duidelijkheid over ons gedrag, onze journalistieke werkwijze en onze kernwaarden.

  1. Over Energeia

1.1 Onze missie

Energeia biedt door middel van onafhankelijke journalistiek onmisbare informatie aan mensen die beroepsmatig bezig zijn met energie en de energietransitie.

Energeia bericht dagelijks over financieel-economische, politieke, juridische, sociale, technische en commerciële ontwikkelingen in de Nederlandse energiesector en aanpalende sectoren (industrie, gebouwde omgeving, mobiliteit, de financiële sector, de advocatuur, enzovoorts). Onafhankelijk, betrouwbaar en objectief.

Energeia heeft de ambitie de meest waardevolle bron van informatie voor de Nederlandse energieprofessional te zijn. Energieprofessional is daarbij een zo breed mogelijk begrip: eenieder die zakelijk van doen heeft met de energiesector of de energietransitie.

1.2 Onafhankelijk en objectief

De redactie van Energeia is onafhankelijk: over de inhoud van de publicaties wordt geen verantwoording afgelegd aan directie of eigenaar. De onafhankelijke positie van Energeia is vastgelegd in het FD Business Redactiestatuut. De redactie van Energeia stelt zich ten doel objectief verslag te doen van ontwikkelingen in de energiesector en de energietransitie.

Wij streven naar zorgvuldige, objectieve en evenwichtige berichtgeving, relevant voor onze lezers, objectief en neutraal, met inachtneming van alle zorgvuldigheidsregels die gelden voor kwaliteitsjournalistiek, zoals onder meer neergelegd in de leidraad van de Raad voor de Journalistiek.

Energeia brengt en duidt het nieuws, voorziet het nieuws van context en doet aan waarheidsvinding. Energeia is niet het verlengstuk van de belangen van het bedrijfsleven of de overheid en staat los van enige politieke of religieuze stroming. We houden ons verre van campagnejournalistiek. We maken onderscheid tussen feiten en opinie.

1.3. Energeia en het FD

De investeringsmaatschappij HAL Investments is eigenaar van de FD Mediagroep (FDMG).

Onder FDMG vallen onder meer de volgende bedrijven: Het Financieele Dagblad, BNR, Company.info en FD Business. Onder FD Business vallen vaktitels als Pensioen Pro, IPE, Impact Investor, PropertyNL en Energeia. Meer info op FDMG.nl.

Als we over HAL berichten, vermelden we altijd dat het de eigenaar van Energeia betreft.

Energeia is binnen FDMG een zelfstandige publicatie, met een eigen redactie, hoofdredactie en statuut. Ditzelfde geldt voor het FD. Het FD en Energeia vallen binnen hetzelfde concern en werken vanuit hetzelfde kantoor. Het zijn echter publicaties die los van elkaar staan. Wel wordt er, waar zinvol, overlegd en soms samengewerkt.

Beide publicaties schrijven over energie en de energietransitie; Energeia doet dit vanuit het perspectief van de energieprofessional, het FD doet het voor een meer algemeen financieel geïnteresseerd publiek. In Emergeia worden, als service aan de lezers, nu en dan relevante artikelen uit Het Financieele Dagblad doorgeplaatst. Deze artikelen worden duidelijk als dusdanig gemarkeerd. De artikelen blijven ook na doorplaatsing vallen onder de redactionele verantwoordelijkheid van het FD.

1.4. Partner-inhoud

Op Energeia treffen lezers soms producties aan die de lezers worden aangeboden door zogeheten ‘partners’. De redactie van Energeia is inhoudelijk niet bij deze uitingen betrokken en daar niet verantwoordelijk voor. Energeia-journalisten schrijven niet mee aan deze artikelen.

Energeia heeft de inkomsten uit deze activiteiten nodig om de kwaliteit van de journalistieke producten op peil te houden. Zonder deze inkomsten zouden de abonnementstarieven omhoog moeten.

De redactie van Energeia laat zich nooit betalen voor interviews of het publiceren van artikelen.

Bij de artikelen, webinars of andere uitingen van partners wordt altijd duidelijk gemaakt, dat deze niet gemaakt zijn door de Energeia-redactie, maar onder verantwoordelijkheid vallen van een derde.

De makers van partnerpagina’s worden verzocht in hun communicatie met klanten duidelijk te maken dat zij niet tot Energeia behoren. Ook worden zij verzocht erop te wijzen dat hun artikelen niet op redactionele webpagina’s van Energeia worden geplaatst.

1.5. Congressen en Awards

Energeia organiseert evenementen voor de energiesector. Doel van deze evenementen is kennisuitwisseling, en het faciliteren van ontmoetingen tussen professionals in de sector.

Op de congressen treden diverse sprekers op. Ook komen er discussiepanels en andere programma-elementen op het podium. Een aantal hiervan wordt geproduceerd door de redactie van Energeia. Andere worden de bezoekers aangeboden door sponsors. De namen van de sponsors van een congres worden duidelijk vermeld op de website van het congres en tijdens het evenement.

2. Gedrag

Het verschaffen van betrouwbare, objectieve informatie behoort tot de kern van de werkzaamheden van de redactie. Zonder geloofwaardigheid en betrouwbaarheid heeft Energeia geen bestaansrecht. Onze reputatie is gebouwd op onafhankelijkheid, openheid en integriteit. We houden ons strikt aan wetten, regels en interne richtlijnen. Deze gedragscode is een weerspiegeling van onze gedeelde normen en waarden, en heeft tot doel duidelijkheid te bieden over het gewenste gedrag, zowel intern als extern.

2.1. Hoffelijk, fair en standvastig

De Energeia-redactie en haar leden vervullen een belangrijke functie in de maatschappij, in het bijzonder de energiesector in de breedste zin des woords. Om die functie goed te kunnen vervullen is Energeia standvastig maar rechtvaardig en hoffelijk en fair naar haar bronnen en onderwerpen toe.

2.2. Belangenverstrengeling

Bij goede journalistiek staat integriteit centraal. Het is van essentieel belang voor onze onafhankelijkheid en betrouwbaarheid

Cadeaus

Bij voorkeur accepteren Energeia-medewerkers geen geschenken. Als dat wel gebeurt, mogen deze geschenken de waarde van €50 niet overstijgen.

Consumpties

Als een journalist met een bron iets gaat eten of drinken, betaalt Energeia. Een Energeia-medewerker laat zich niet fêteren door anderen.

Nevenactiviteiten en -functies

Energeia-werknemers verrichten in principe geen betaalde arbeid voor derden. Dat geldt ook voor het geven van lezingen of dagvoorzitterschappen. Slechts na overleg met en toestemming van de hoofdredactie en compliance officer van FDMG kan daar een uitzondering op worden gemaakt.

Reizen

Energeia betaalt zelf de reis- en verblijfkosten die worden gemaakt voor een artikel. Ook als een bedrijf of een andere organisatie Energeia uitnodigt. Op deze manier garandeert Energeia zijn onafhankelijkheid. Slechts in uitzonderlijke gevallen wordt van dit beleid afgeweken, bijvoorbeeld als het om een bestemming gaat die anders onbereikbaar is. In dat geval staat in of bij het artikel vermeld wie de reis heeft gefinancierd.

2.3. Commercie en redactie

De commerciële afdeling en de redactie van Energeia zijn gescheiden. Er worden geen afspraken gemaakt tussen beide partijen over de inhoud en de timing van verhalen of over de plek waar ze online of op papier verschijnen.

Voorwaarde voor een advertentie is dat deze als zodanig herkenbaar is en altijd duidelijk te onderscheiden is van redactionele kopij. Boven advertenties op de website staat daarom altijd het woord ‘advertentie’ vermeld.

2.4. Klachten

Als we fouten maken dan zetten we die recht. Online teksten worden aangepast, waarbij onderaan het artikel duidelijk wordt gemaakt om welke aanpassingen het gaat.

Als u in een artikel fouten ziet staan, zoals verkeerd gespelde namen of onjuiste aantallen, dan waarderen wij het zeer als u een e-mail stuurt aan de auteur of aan: redactie@energeia.nl. Als u een klacht heeft over onze journalistieke werkwijze of redactionele producties kunt u in eerste instantie terecht bij de redacteur of de redacteuren die een artikel hebben geschreven.

Mocht dit niet tot een oplossing leiden dan kunt u uw klacht voorleggen aan de hoofdredactie. U kunt dan een e-mail sturen aan wouter.hylkema@energeia.nl.

Indien de hoofdredactie uw klacht afwijst, staat voor rechtstreeks belanghebbenden de mogelijkheid open om bij de Raad voor de Journalistiek een procedure te starten. U kunt uw klacht online indienen op de website van de Raad.

2.5. Plagiaat

Energeia accepteert geen plagiaat van zijn medewerkers. Andermans werk wordt niet overgeschreven en als eigen werk gepresenteerd. Goede bronvermelding is essentieel voor de betrouwbaarheid van onze artikelen, ook als er geen auteursrecht (meer) rust op teksten.

2.6. Politieke activiteiten

Een medewerker van Energeia mag lid zijn van een politieke partij, maar geen actieve rol vervullen voor die partij. Hij of zij kan bijvoorbeeld niet op een kandidatenlijst staan. Ook hier geldt dat (de schijn van) belangenverstrengeling te allen tijde moet worden voorkomen.

2.7. Sociale media

De redactie van Energeia gebruikt social media om haar stukken te delen. Medewerkers van Energeia zijn niet verplicht tot het gebruiken van social media. Belangrijk is dat Energeia-medewerkers zich realiseren dat ze, terecht, worden geassocieerd met Energeia. Dat betekent dat ze daar rekening mee moeten houden bij het gebruik van social media, ook als ze die voor persoonlijke boodschappen gebruiken. Ze dienen er zorg voor te dragen dat hun gebruik van social media niet leidt tot reputatieschade voor Energeia.

2.8. Aandelenbezit

De integriteit en objectiviteit van Energeia vormen de basis van onze reputatie. Om dit te waarborgen dienen onze producten en diensten vrij te zijn van (de schijn van) belangenverstrengeling. Medewerkers van Energeia kunnen toegang hebben tot niet-openbare informatie.

Op geen enkele wijze mogen hun persoonlijke investeringen invloed hebben op onze inhoud. Zelfs de schijn moet vermeden worden. Dit zou kunnen leiden tot twijfel over de integriteit en objectiviteit van onze producten en diensten, wat aanzienlijke schade aan Energeia zou kunnen toebrengen. Deze code verbiedt de handel in of bezit van individuele aandelen om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen.

Deze code geldt voor alle leden van de redactie van Energeia. Het omzeilen van de regels via derden (familie, vrienden, kennissen) is niet toegestaan.

In het kader van deze code omvat de term effecten alle verhandelbare waarden op openbare beurzen, inclusief daarvan afgeleide instrumenten zoals opties, warrants, futures, etc., met uitzondering van staatsobligaties, beleggingsfondsen en ETF’s.

Handel met voorkennis en delen van voorkennis zijn wettelijk verboden op grond van artikel 5:56 en 5:57 van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Daarbij is het niet relevant of transacties leiden tot winst of verlies. Als gevolg van de activiteiten van Energeia kunnen medewerkers kennisnemen van vertrouwelijke en koersgevoelige informatie die kan worden beschouwd als voorkennis. Uiteraard wordt van ons verwacht de hiervoor genoemde wettelijke bepalingen strikt na te leven.

2.10. Freelancers

Energeia werkt behalve met redacteuren in loondienst ook (incidenteel) met freelance medewerkers. Voor freelancers hanteren wij voor zover wettelijk mogelijk dezelfde journalistieke regels en principes als voor redacteuren die vast in dienst zijn.

3. Werkwijze

Energeia zal altijd met open vizier te werk gaan. Dat wil zeggen dat een journalist van Energeia zich aan het begin van een contact altijd als zodanig voorstelt. Op die manier kan er geen misverstand ontstaan over het feit dat de vragen afkomstig zijn van een journalist van Energeia met als doel publicatie.

3.1. Hoor en wederhoor

Het zoeken naar hoor en wederhoor is een journalistiek basisprincipe. In het bijzonder bij het publiceren van beschuldigingen of verdachtmakingen aan het adres van een persoon of organisatie, past de journalist wederhoor toe.

Wederhoor ontslaat Energeia uiteraard niet van de plicht om door middel van nader onderzoek beweringen van bronnen op hun feitelijke juistheid en aannemelijkheid te checken.

Het wederhoor zal tijdig gebeuren, zo vroeg mogelijk. Bij serieuze aantijgingen hanteert Energeia zeker 24 uur van tevoren als een redelijke termijn, al zijn uitzonderingen na overleg met de hoofdredactie mogelijk.

Energeia is baas over eigen publicatie en daar zelf verantwoordelijk voor. Energeia beslist dus ook zelf (en als enige) wat wel of niet wordt gepubliceerd. Wel is Energeia eraan gehouden om integer, nauwgezet, waarheidsgetrouw en fair (= naar eer en geweten) de essentie van het weerwoord weer te geven.

3.2. Inzage

Energeia heeft geen toestemming nodig om een artikel of interview te plaatsen. Van ‘autorisatie’ in die zin is dus geen sprake. Alleen Energeia besluit over de datum van publicatie en de plaats op de website of op andere publicatieplatformen.

Onze journalisten kunnen, op verzoek en waar passend, inzage vooraf toezeggen. Indien zulke inzage wordt toegezegd, is dit alleen voor een controle op eventuele feitelijke onjuistheden. De inzage kan hierbij beperkt worden tot het relevante deel van de tekst. Als de geïnterviewde niet binnen een redelijke termijn reageert, kan de redactie besluiten het artikel zonder reactie te plaatsen.

Na opname van podcasts wordt geen gelegenheid geboden om de geluidsopnames vóór publicatie af te luisteren.

3.3. Bronnen

Voor de lezer van Energeia-kopij moet duidelijk zijn wie of wat de bronnen zijn voor een artikel. Een goede onderbouwing maakt een artikel betrouwbaarder en daarmee sterker.

Energeia betaalt zijn bronnen nooit en zal de bronnen te allen tijde beschermen.

Energeia-journalisten misbruiken de journalistiek en de Energeia-platformen niet om vrienden/vriendinnen, familieleden, bekenden of wie dan ook te bevoordelen.

Energeia maakt gebruik van anonieme bronnen als er geen andere manier is om informatie te achterhalen, bijvoorbeeld wanneer die bronnen vrezen voor hun baan of leven als ze bekend worden. We zijn ons altijd bewust van de belangen die (anonieme) bronnen hebben. De anonieme bronnen zijn bekend bij de hoofdredactie. Energeia geeft zijn anonieme bronnen nooit prijs.

We baseren ons altijd op zoveel mogelijk bronnen die een zo groot mogelijke variatie vertonen. Als we anonieme bronnen gebruiken, sparren we altijd met een collega (collegiale toetsing) om te bezien of we alles scherp in het vizier hebben (en dus geen tunnelvisie vertonen).

We beschrijven anonieme bronnen zo precies mogelijk: dus liever ‘een advocaat van een concurrerend kantoor’ dan ‘ingewijden’ of ‘kenners van de advocatuur’. We zijn uiterst terughoudend als het gaat om beschuldigingen of negatieve kwalificaties van anonieme bronnen jegens andere personen, bedrijven of instanties. Dat gebruiken we alleen als de informatie verifieerbaar is.

Iedere redacteur die zich op anonieme bronnen baseert, legt de cruciale contacten met deze bron(nen) vast; deze aantekeningen zijn op verzoek door de leidinggevende in te zien en dienen goed leesbaar te zijn. De hoofdredactie wordt altijd geïnformeerd wie de anonieme bronnen zijn.

3.4. Citaten

Voor Energeia geldt: gezegd is gezegd. Vóór een gesprek is het de gesprekspartner duidelijk dat hij of zij met een journalist van Energeia te maken heeft en dat het gesprek een publicatie tot doel heeft. Tenzij van tevoren duidelijk is aangegeven dat het gesprek off the record is. Het is dan aan de journalist om te besluiten of hij of zij akkoord gaat. Energeia spreekt bij voorkeur on the record met bronnen. Energeia houdt rekening met de kwetsbaarheid van de geïnterviewde.

3.5. Fotografie

We gebruiken bij voorkeur beeld van eigen freelance fotografen of van persbureaus of agentschappen. Bij uitzondering maakt Energeia gebruik van beelden die door een bedrijf of instantie zijn gemaakt waar het verhaal over gaat.

Het nemen van foto’s in de publieke ruimte is toegestaan, maar het portretrecht stelt grenzen aan het gebruik van foto’s van willekeurige, herkenbare personen.

Personen die voor een bepaald verhaal worden gefotografeerd hebben daar toestemming voor gegeven. Als Energeia foto’s wil maken van bijeenkomsten zoals een aandeelhoudersvergadering dan is daar ook de toestemming van het organiserende bedrijf voor nodig.

Energeia vermeldt in het bijschrift bij foto’s en infographics altijd de bron (fotograaf, persbureau of agentschap, een ander medium). Als foto’s of andere illustraties door de redactie of door de leverancier zijn bewerkt, vermelden we dat in het bijschrift.

Als er een niet-actuele foto (archieffoto) wordt geplaatst bij een verhaal dan wordt daarbij vermeld wanneer de foto is gemaakt, als dat relevant is voor het verhaal.

3.6. Kunstmatige intelligentie

De redactie van Energeia staat open voor de ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie (AI). Het zou onze journalistiek wel eens beter kunnen gaan maken doordat het taken verlicht. Vandaar dat we er mee experimenteren, bijvoorbeeld op het gebied van stijl- en spellingscontrole. We zijn ons tegelijkertijd bewust van de risico’s van en mogelijke bezwaren tegen de inzet van kunstmatige intelligentie in de journalistiek.

We hanteren drie regels:

Toezicht: We publiceren geen AI-gegenereerde content zonder menselijke betrokkenheid & toezicht.

Transparantie: Energeia-journalisten zijn open naar elkaar en naar de lezers wanneer en hoe we generatieve AI gebruiken.

Veiligheid: We geven prioriteit aan privacy en veiligheid bij het gebruik van AI-producten & diensten.

3.7. Opnemen

Het staat journalisten, net als alle burgers, vrij een telefoongesprek op te nemen zonder dat aan hun gesprekspartner mee te delen. De opnames worden gebruikt om aantekeningen te controleren, vóór publicatie citaten te checken, of als bewijs in mogelijke geschillen of procedures over een publicatie. Ook onze gesprekspartners staat het uiteraard vrij om op hun beurt gesprekken op te nemen.

3.8. Undercover

Energeia doet in principe niet aan undercover journalistiek. We werken met open vizier. Alleen als de informatie die we willen verkrijgen op geen enkele andere manier te achterhalen is én als er een zwaarwegend publiek belang mee is gemoeid kan de hoofdredactie een uitzondering maken.

3.9. Initialen

Energeia gebruikt voornamen en initialen voor achternamen van personen als zij verdachte zijn in een strafzaak. Tenzij de verdachte liever met zijn volledige naam in de krant komt of als overduidelijk is om wie het gaat.

3.10. Opinie

Energeia biedt een platform aan bijdragen van experts. Die bijdragen kunnen op uitnodiging en ongevraagd tot stand komen. De Energeia-redactie selecteert de bijdragen en bepaalt, al dan niet in overleg met de hoofdredactie, welke stukken worden geplaatst. De auteurs zijn vrij om hun mening te uiten, maar moeten zich wel baseren op feiten. Opiniebijdragen kunnen niet verwijzen naar anonieme bronnen.

3.11. Columnisten

Columnisten hebben veel meer vrijheid dan verslaggevers. Ze hoeven zich niet te houden aan Energeia-regels voor objectiviteit en wederhoor, en mogen hun mening laten doorklinken in hun columns. Dat is ook de bedoeling: een column moet prikkelen. Er wordt duidelijk gemaakt dat het een column betreft, zodat daar voor de lezer geen misverstand over bestaat.

Het staat de columnist vrij om te schrijven wat hij of zij wil. Slechts bij hoge uitzondering zal de hoofdredactie een columnist verzoeken teksten aan te passen. Het verspreiden van feitelijke onjuistheden via een column geeft uiteraard geen pas, en ook mogen columnisten geen waren of diensten aanprijzen waar zij of hun netwerk voordeel uit kunnen putten.

3.12. Embargo’s

Het komt voor dat Energeia nieuws onder embargo krijgt. Dat wil zeggen dat het nieuws pas op een door de bron bepaald moment mag worden gepubliceerd. Dat kan alleen als de bron dat van tevoren heeft aangegeven en Energeia akkoord is gegaan met dat embargo.

Een Energeia-journalist hoeft zich bijvoorbeeld niet aan een embargo te houden als hij of zij een e-mail onder embargo ontvangt zonder dat er vooraf afspraken zijn gemaakt. Met andere woorden, een embargo kan niet eenzijdig worden opgelegd.

Als een ander medium een embargo heeft geschonden, hoeft Energeia zich niet langer aan het embargo te houden.

3.13. Contracten

Energeia tekent geen contracten die beperkingen opleggen in de vrijheid om informatie te publiceren. Ook als dat betekent dat er dan geen artikel kan worden gemaakt.

3.14. Ontpubliceren

Er bereiken Energeia zo nu en dan verzoeken van personen of bedrijven om een artikel waar ze in voorkomen te verwijderen van het internet. De hoofdredactie gaat slechts bij hoge uitzondering in op dit soort verzoeken. Een goed, dus betrouwbaar en dus ook volledig archief van een perspublicatie, zoals Energeia, dient het algemeen maatschappelijk belang, omdat op die manier een overzicht wordt opgebouwd en bewaard van de meest recente geschiedenis.

Zoals de Leidraad van de Raad van de Journalistiek, die de interne gedragsregels voor de (serieuze) media bevat, voorschrijft, laten journalisten bij een verzoek om online toegankelijke publicaties te anonimiseren dan wel te verwijderen dan ook slechts in uitzonderlijke gevallen dat publieke belang van zo volledig mogelijk, betrouwbare archieven wijken voor de particuliere of zakelijke belangen van degenen die hierom verzoekt.