Nieuwsoverzicht

In aanloop naar de klimaattop van Brazilië in november, hebben 64 landen nieuwe plannen ingediend. De doelen zijn ontoereikend om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C, zo blijkt uit een analyse van de Verenigde Naties. De secretaris-generaal van de VN luidt samen met milieuorganisaties de noodklok over de volgens hen weinig ambitieuze plannen.

Eurocommissaris Wopke Hoekstra presenteerde afgelopen zomer een klimaatdoel voor 2040. De lidstaten van de EU trapten op de rem en wilden eerst nader overleg over de kwestie. Voorzitter Denemarken hoopt met een nieuw voorstel de impasse te doorbreken.

In Zeeland is plek voor maximaal twee nieuwe aanlandingen van windparken op zee. Beide zouden in Zeeuws-Vlaanderen aan land moeten komen. De locatie in het Sloegebied is onwenselijk vanwege de stapeling van projecten. Mochten de nieuwe kerncentrales in Zeeland gebouwd worden, dan valt één aanlanding af.

De groei van datacenters stokt, vooral door netcongestie. Dat bedreigt de positie van Nederland als digitale voorloper, waarschuwt ING, net nu AI de ontwikkelingen versnelt. “De strijd om gigafabrieken hebben we al verloren. Als we niet tijdig capaciteit bijbouwen, gaan we welvaart verliezen.”

Fluxys c-grid, dochter van de Belgische gasnetbeheerder Fluxys, is door de Vlaamse regering aangewezen als netbeheerder voor CO₂-transport. Fluxys heeft grote plannen op dit vlak, ook met omringende landen, maar welke rol Nederland gaat spelen is nog onduidelijk.

Carolien Gehrels is de nieuwe voorzitter van de overlegtafel die met alternatieven moet komen voor de CO₂-heffing voor de industrie. Een nieuwe voorzitter was nodig nadat vorige week Bernard Wientjes opstapte. De alternatieven moeten input zijn voor de kabinetsformatie die volgt op de Tweede Kamerverkiezingen van woensdag.

Het Internationaal Energieagentschap (IEA) rekent vanaf 2026 op een mondiaal overaanbod aan gas. Daardoor verandert de gasmarkt van een verkopers- in een kopersmarkt. Azië-Pacific en Midden-Oosten domineren de vraaggroei, de Europese vraag daalt.

Netbeheer Nederland is bezig met de uitwerking van een nieuw tarievenstelsel voor kleinverbruikers. Idee is dat het nettarief enerzijds voldoende begrijpelijk en anderzijds voldoende effectief is om efficiënt gebruik van het net te stimuleren, aldus minister Hermans. Maar het onderliggende onderzoek laat een ander beeld zien. Nieuwe piekmomenten liggen op de loer.

Sinds de oliecrises van de jaren ’70 van de vorige eeuw wordt de olieprijs gekenmerkt door een hoge volatiliteit. Een vermindering van het aanbod met slechts een paar procent kan al leiden tot een verdubbeling van de olieprijs. Daar is nu een grote onzekerheid bijgekomen: de snelheid van de energietransitie.

Techniek staat “midden in het brandpunt van zo ongeveer alle maatschappelijke transities”, zegt de nieuwe voorzitter van branchevereniging Techniek Nederland Mark Harbers. Maar de afgelopen jaren is het vertrouwen tussen overheid en bedrijven geknakt. Aan hem de taak om dat te herstellen.

Het beslag dat Nederlandse bedrijven leggen op grondstoffen in en uit het buitenland is de afgelopen jaren gestegen. Deze ontwikkeling gaat in tegen de wens van de overheid om een meer circulaire economie tot stand te brengen. Dit blijkt uit de Provinciale Circulaire Economie Monitor 2025.

De cijfers over economische groei zien er mooi uit, maar onder de motorkap is het goed mis, waarschuwt de voorzitter van VNO-NCW, Ingrid Thijssen. Investeerders slaan Nederland over wegens te dure stroom en te veel regels.

Investeringen in kernenergie leveren meer CO₂-besparing op en zorgen voor lagere netkosten dan vergelijkbare investeringen in zon en wind. Maar door de hoge kosten en investeringsrisico’s van kernenergie, is het toch gunstiger om te investeren in zon en wind.

De sleutel van de energietransitie ligt niet in het abrupt stoppen met de winning en levering van aardgas, maar in het opbouwen van een nieuw energiesysteem. Dat zegt Arendo Schreurs bij zijn afscheid als directeur van brancheorganisatie Element NL. Tot dat nieuwe systeem is opgebouwd, speelt aardgas een rol.

In verband met de herfstvakantie biedt de Week van Energeia deze week alleen een nieuwsoverzicht. Het gaat over op te richten Nucleaire Energie Organisatie Nederland, de oproep van Gasunie aan de regeringen van Nederland en Duitsland en over een Amsterdamse startup die de productie van stortgas wil optimaliseren.