Trilemma

De jaarlijkse Nederlandse elektriciteitsvraag is de afgelopen vijftien jaar nauwelijks veranderd, met uitzondering van de laatste twee jaar. Toch vinden er als gevolg van de energietransitie achter de schermen grote wijzigingen plaats in het elektriciteitsverbruik.

Een brede coalitie in de elektriciteitssector riep de politiek op flankerend beleid te ontwikkelen om huishoudens te helpen om zo veel mogelijk zelf opgewekte zonne-energie zelf te gebruiken. Maar bevordering van eigen verbruik zou zomaar het nieuwe salderen kunnen worden.

De nieuwe Europese netcode over vraagrespons – in concept ter consultatie – is niet doordacht. Met name ontbreekt het aan een duidelijk beeld hoe de levering van lokale diensten aan de netbeheerder samenhangt met de werking van de elektriciteitsmarkt.

Suriname maakt zich op voor grootschalige ontwikkelingen van offshore olie- en gasreserves. Samen met buurland Guyana maakt het deel uit van een van de meest veelbelovende nieuwe olie- en gasprovincies ter wereld.

Passief balanceren door algoritmes vraagt om aanpassingen die TenneT in staat moeten stellen hier meer controle over te krijgen. Het probleem is urgent. Dit artikel schetst welke middelen in stelling gebracht kunnen worden.

Naarstig wordt gezocht naar oplossingen voor netcongestie. In de Nederlandse discussie blijft één oplossing vaak onbenoemd: het splitsen van de Nederlandse biedzone.

Het aardgasgebruik van woningen is de afgelopen jaren met een kwart gedaald. Een verdere daling is in gevaar door de keuze van het kabinet om normering en beprijzing af te zwakken.

Steeds meer apparaten – batterijen, windturbines, zonnepanelen – worden door handelsalgoritmes aangestuurd. Als die algoritmes aanslaan en veel vermogen ‘onder de knop’ krijgen, dan vormen ze op termijn een bedreiging voor de stabiliteit van het elektriciteitssysteem.

Wat weinig publiciteit gaf, maar voor de gaswereld een belangrijke ontwikkeling is, was de uitspraak deze zomer in de ‘Uniper versus Gazprom’-arbitragezaak. De langetermijngevolgen van deze uitspraak zijn groot.

Dat de industrie de noodklok luidt over de Nederlandse nettarieven is begrijpelijk. De kosten voor het elektriciteitsnet zullen sowieso gaan stijgen en het prikkelen van efficiënt netgebruik zal weinig zoden aan de dijk zetten. Twee routes moeten worden overwogen.

Al jaren wordt er vanuit de politiek met de installatie- en energiesector gepleit voor steun voor batterijen. Maar de geplande subsidie voor batterijen bij zonneparken lijkt met het nieuwe kabinet weer van de baan.

Zonne- en windenergie zijn dagelijks in het nieuws. Hun aandeel in de energiemix groeit snel. Maar waarom horen we zo weinig over geothermie? Geothermie is groen, regelbaar, veilig en kan op veel plaatsen worden gerealiseerd.

Energeia publiceerde een boeiend interview met Steven Lobregt, adviseur energietechniek. Vanuit de praktijk constateert hij hoe met vernietiging van energie geld kan worden verdiend. Helaas wijst hij de verkeerde oorzaken aan voor deze vermeende miskleun.

Onlangs zijn drie nieuwe veilingen geïmplementeerd voor de allocatie van grensoverschrijdende capaciteit voor de intraday-handel. De winst die met deze stap wordt bereikt is echter niet zo duidelijk.

Netcongestie is de dreigende showstopper van de energietransitie. Trilemma vergelijkt de kosten van geen aansluiting krijgen met die van netverzwaring en congestiemanagement.