Trilemma

In opdracht van diverse partijen, waaronder Tennet, heeft DNV GL de mogelijkheden van elektrificatie van de industrie onderzocht. Die mogelijkheden zijn aanzienlijk. Power to heat (P2H) in combinatie met aardgas kan de CO2-uitstoot van de industrie aanzienlijk reduceren: 4,5 Mton CO2 per jaar, oftewel 30% van de 2030 reductiedoelstelling voor de industrie.

Orkanen, vernietigende natuurbranden in het late najaar, ernstige droogte en warmterecords onderstrepen de ernst van de klimaatproblematiek. Helaas is het klimaat niet de enige enorme uitdaging waarvoor de mensheid staat.

Terwijl het IPCC deze maand de wereld nóg maar eens waarschuwde, lieten in Nederland partijen die zéggen schouder aan schouder tegen klimaatverandering te staan, vooral zien dat eendracht ver te zoeken is. Oftewel hoe het draagvlak voor de transitie onder burgers eerder wordt verkleind dan vergroot.

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft ter consultatie een ontwerpbesluit codewijziging elektriciteitsbalancering gepubliceerd. De wijzigingen zijn vooral bedoeld om de afspraken die in EU-verband zijn gemaakt om balanceringsregimes te harmoniseren, in de Nederlandse Codes op te nemen. Die afspraken in de EU Richtsnoeren Elektriciteitsbalancering komen gelukkig in belangrijke mate overeen met de systematiek die Tennet al sinds 2001 toepast. De voorgenomen wijzigingen maken die systematiek wel explicieter, wat de toegankelijkheid ten goede zal komen.

Omdat twee ziekenhuizen failliet zijn gegaan, ligt marktwerking weer onder vuur. Dat beperkt zich helaas niet tot de gezondheidszorg maar straalt ook uit naar de energiesector. Op sociale media wordt niet alleen opgeroepen tot herinvoering van het Ziekenfonds maar velen willen ook weer nutsbedrijven voor productie en levering van gas en elektriciteit.

Enkele maanden terug pleitte de afdeling advisering van de Raad van State om bij de Klimaatwet rekening te houden met de kostenefficiëntie van te nemen maatregelen. Volgens de Raad is inzicht in de totale kosten niet geregeld.

Soms lijken sprookjes nog te bestaan. Voor slechts €75 per maand extra servicekosten naar een bijna Nul-op-de-meterwoning en die extra kosten grotendeels terugverdienen via een lagere energierekening!

Leveringszekerheid -één van de drie pijlers voor energiebeleid- komt er bekaaid af in de analyses van het klimaatakkoord. Maar dat lijkt geen probleem. Entso-E heeft een solide basis gelegd voor een pan-Europese monitoring van leveringszekerheid. In België dreigen weliswaar tekorten, maar dat heeft niets te maken met de productie uit zon en wind.

Niet alleen was de onemanshow die Ed Nijpels afgelopen vrijdag opvoerde bij vlagen zo surrealistisch dat Donald Trump er nog een puntje aan kon zuigen, belangrijker was dat de aanpak die het kabinet begin dit jaar ontvouwde om tot het Klimaatakkoord te komen, ten grave is gedragen.

In een lezenswaardig betoog breekt Martien Visser, lector energietransitie & netintegratie aan de Hanzehogeschool, een lans voor systeemsturing. Er wordt volgens Visser teveel gedacht binnen blokken waardoor de energietransitie nodeloos duur uitvalt.

Eind juli heeft ACM een voorstel van de gezamenlijke netbeheerders gepubliceerd voor een codewijziging om de verantwoordelijkheid voor inkoop van verliezen bij het transport van gas over te hevelen van leveranciers naar de netbeheerders. Met dat voorstel is iets eigenaardigs aan de hand. De netbeheerders zijn namelijk nogal vaag over de ingangsdatum.

Nieuwsbureau Energeia meldt dat volgens Netbeheer Nederland het verleggen van de netverliezen per 1 januari 2019 niet haalbaar is, onder andere omdat er een half jaar nodig is om zaken als gasinkoop rond te krijgen. Op die claim is het nodige af te dingen.

Gas dat via het nationale net in regionale netten wordt ingevoed, wordt per klokuur toegewezen aan de marktpartijen die op dat regionale net actief zijn. Bij grootverbruikers die beschikken over telemetrie worden de gemeten uurvolumes toegewezen aan de verantwoordelijke shipper/leverancier. Bij verbruikers zonder telemetrie ontbreken gemeten uurvolumes, dus moeten volumes worden berekend.

Bij elektriciteit maakt Tennet hoge kosten voor het contracteren van aan- of afschakelbare capaciteit die nodig wordt geacht om leveringszekerheid te kunnen bieden. Die kosten worden als integraal onderdeel van de (regionale) transporttarieven bij de eindverbruikers neergelegd. Dat is ook logisch, want het innen van capaciteitskosten via leveranciers biedt nauwelijks meerwaarde. Diezelfde logica moet zo snel mogelijk ook bij gas worden toegepast

Onlangs publiceerde Stichting Natuur & Milieu de Gasmonitor 2018, een onderzoek naar het marktaandeel van HR-ketels en warmtepompen. Op zich een prima onderzoek, met hulp van Alliander en Stedin. Maar met de bijna Trumpiaanse draai die Natuur & Milieu aan de resultaten gaf, bewijst de hartstochtelijk voorstander van de energietransitie diezelfde transitie een slechte dienst.