Trilemma

Door negatieve prijzen zijn de marktinkomsten voor zonneparken laag of zelfs negatief, en bovendien wordt voor productie tijdens negatieve prijsuren geen SDE++-subsidie uitgekeerd. Het PBL zoekt naar oplossingen voor de problemen veroorzaakt door negatieve prijzen. Helaas wordt een voor de hand liggende aanpak niet gemeld: vertraagde invoeding. In dit artikel wordt daar dieper op ingegaan.

Geothermie mag zich de laatste tijd wereldwijd verheugen in een toenemende interesse. Dit komt door een aantal breed onder de aandacht gebrachte operationele successen, met name in de VS, en door een IEA-rapport dat zich bijzonder optimistisch uitlaat over zogenaamde “next-generation” geothermie.

De tweede voortgangsrapportage van het LAN omvat maar liefst honderd maatregelen, en het IBO doet 31 beleidsopties uit de doeken. Het is dus essentieel dat er geprioriteerd wordt. Toepassing van congestiemanagement is daarbij de voornaamste kandidaat, maar er zijn nog veel meer ideeën.

Jarenlang was minder CO₂-uitstoot bij het energiebeleid hét leidende principe, naast betaalbaarheid als randvoorwaarde. De huidige geopolitieke spanningen vragen echter om een robuuste, schokbestendige energievoorziening. Het is teleurstellend dat kabinet en de Kamermeerderheid nu juist makkelijke keuzes maken die de kwetsbaarheid alleen maar verergeren.

Bij het maken van keuzes over hoe de warmtevoorziening te verduurzamen, is het essentieel dat de situatie op zijn eigen merites wordt beschouwd. Elke veralgemenisering doet de weerbarstige werkelijkheid geweld aan. Hoe dan ook lijkt een sleutelrol te zijn weggelegd voor grootschalige warmtebuffers.

De laatste tijd grossieren de media in optimistische berichten over vooruitgang op het vlak van kernfusie. Anders dan dat deze doen vermoeden, is grote terughoudendheid geboden. Er zijn nog grote obstakels te overwinnen.

De ACM gaat de reguleringsmethode aanpassen. Vanaf 2027 wil ACM de kosten van de netbeheerders vooraf toetsen. Trilemma houdt dit besluit tegen het licht en concludeert: gooi de reguleringsmethode niet zomaar overhoop.

Rond de verduurzaming van de gebouwde omgeving vindt er regelmatig een richtingenstrijd plaats over warmtepompen versus collectieve warmtesystemen. Maar: zowel individuele hybride en all-electric warmtepompen als collectieve warmtesystemen zijn van groot belang voor de energietransitie.

De aanname is dat warmtenetten kosten uitsparen, doordat er minder druk op het elektriciteitsnet wordt gelegd dan wanneer huishoudens (hybride) warmtepompen plaatsen. Trilemma-auteurs Sjak Lomme en Roald Arkesteijn zetten vraagtekens bij die redenering.

Voor 2022 was er weinig aandacht voor gasprijzen, de vulgraad van gasopslagen of de importcapaciteit LNG. Nu hoge energieprijzen voor veel bedrijven en burgers een serieus probleem zijn, zingen tal van vragen rond. Trilemma zet zeven essentiële vragen en antwoorden op een rij.

Zijn netbeheerders publieke entiteiten? Het zijn bedrijven in publiek eigendom. Maar het zijn ook bedrijven met een belang dat niet altijd samenvalt met het algemeen belang. Die conclusie kan worden getrokken als wordt ingezoomd op een debat uit december in de Eerste Kamer.

Het Europese en Nederlandse energiebeleid is gericht op enkele onontkoombare transities: minder importen uit onbetrouwbare landen, CO₂-vrije productie en overstappen van moleculen naar elektronen. Tevens is er de vurige politieke wens dat de energiekosten lager worden. Deze laatste wens is voorlopig kansloos, met of zonder deze transities.

Het Warmtebod, bedoeld om de aanleg van warmtenetten te bespoedigen, maakt duidelijk dat daar heel veel subsidies en garanties voor nodig zijn. Het bod bevat veel verstandige aanbevelingen en goede inzichten, maar roept met betrekking tot het aanbod van transparantie vragen op.

Afgelopen week was het gasveld Ternaard weer eens in het nieuws. Bij het duiden van de ontwikkelingen rond dit gasveld is het goed als men zich niet alleen bewust is van wat er op de bühne door de verschillende spelers wordt gezegd, maar ook van de werkelijke drijfveren die niet altijd voor het voetlicht komen.

Nederland is voor een derde van het gasverbruik afhankelijk geworden van de VS. Het is evident dat het Amerikaanse schaliegas op geen enkele manier als grondstof kan dienen voor de productie van ‘koolstofarme’ brandstoffen.