Voetnoten

Het kabinet heeft een onvoldoende gekregen voor het klimaatbeleid. Uit doorrekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat het klimaatdoel in 2030 nauwelijks nog in zicht is. Extra maatregelen zijn met spoed nodig.

Er zijn plannen en er is wetgeving maar de warmtetransitie wil maar niet van de grond komen. Burgers willen best van het aardgas af als het betaalbaar is en de kosten eerlijk verdeeld worden. En daar wringt nou net de schoen.

Kernenergie is terug van weggeweest. De nieuwe coalitie wil niet twee maar vier nieuwe kerncentrales bouwen. De ontwikkeling daarvan is een proces dat jaren in beslag neemt. Waar staan we nu in dat traject?

Dat er stroom uit het stopcontact komt, is in Nederland de normaalste zaak van de wereld. Maar na 2030 zal dat lang niet zo vanzelfsprekend meer zijn. In Voetnoten 16 aandacht voor de monitor Leveringszekerheid van TenneT.

De Energiewet wordt ook wel het fundament onder de energietransitie genoemd. De wet moet – onder andere – consumenten beter beschermen in hun veranderde rol in het nieuwe energiesysteem.

Knipperende lampen, apparatuur die niet goed werkt, zonnepanelen die worden afgeschakeld. Binnenkort is het een realiteit waar we niet aan ontkomen. Hoe wordt voorkomen dat het echt uit de hand loopt op het laagspanningsnet?

In 2035 is de elektriciteitsvoorziening in Nederland CO2 neutraal, geldt er een CO2-belasting voor de gebouwde omgeving en zijn veel huishoudens van het gas af. Wat doet dit, en andere verschuivingen in de energiemix met onze energierekening?

De energietransitie kan niet zonder waterstof. Maar het wil maar niet vlotten met de waterstof economie. De prijs is in de afgelopen jaren fors toegenomen in plaats van afgenomen. Ook blijft het aantal projecten waar daadwerkelijk een investeringsbeslissing voor is genomen beperkt. Hoe komt dat en wordt het ooit nog wat met waterstof?

Vlak voor de zomer publiceerde het kabinet het concept Nationaal Plan Energiesysteem waarin het een beeld schets van het energiesysteem van de toekomst en hoe we daar kunnen komen. Daarop kwam veel commentaar van burgers, bedrijven en organisaties. Ook het PBL schreef een reflectie. Wat zijn de belangrijkste kritiekpunten en hoe is het NPE daarop aangepast?

Ieder jaar houden de rekenmeesters van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) het klimaatbeleid tegen het licht. Hoeveel CO₂-besparing levert het op, wat is de bandbreedte en halen we de doelen wel? En dit jaar was er goed nieuws want voor het eerst lijkt het CO₂-reductiedoel van 55% om 2030 binnen handbereik. Maar dan moet alles, en dan ook echt alles meezitten.

Fossiele subsidies hebben de gemoederen in Nederland flink bezig gehouden. Actievoerders van Extinction Rebellion blokkeerden de A12, de Kamer debatteerde erover en de kranten stonden er vol van. Tegelijkertijd bleef veel onduidelijk. Want wat zijn fossiele subsidies eigenlijk en hoeveel inkomsten loopt de Nederlandse staat erdoor mis? Waarom lopen die berekeningen zo uiteen?

Op 22 november gaat Nederland naar de stembus. Wat zijn de plannen van de verschillende partijen als het gaat om energie en klimaat? In de achtste aflevering van Voetnoten geen rapport maar aandacht voor de energie- en klimaathoofdstukken in de partijprogramma’s.

In het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) komt al het energiebeleid van de afgelopen jaren samen. Het plan schetst een visie op het energiesysteem in Nederland in 2050 en redeneert van daaruit terug. In deze extra lange aflevering van Voetnoten aandacht voor het hoofddocument èn alle ambtelijke werkdocumenten die eraan ten grondslag liggen.

In het Klimaatfonds zit €35 mrd voor aanvullende maatregelen om de doelen uit de Klimaatwet te halen. Waaraan worden die uitgegeven en is dat een goed idee? In deze aflevering van Voetnoten aandacht voor de reflectie van het Planbureau voor de Leefomgeving op voorstellen voor de inzet van middelen uit het Klimaatfonds.

Wat is er nodig om de leveringszekerheid van elektriciteit te behouden in een toekomstig CO₂-vrij elektriciteitssysteem dat vrijwel helemaal is gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen als wind en zon? In de vijfde aflevering van Voetnoten aandacht voor het Target Grid en de Adequacy Outlook van hoogspanningsnetbeheerder Tennet.