Zij die natuurkunde met plezier liet vallen

Mijn natuurkunde docent was een vreselijke man. Best grote woorden over iemand die gekozen heeft om zijn leven te investeren in het bijbrengen van de wetten van Pascal of Bernoulli en de principes van de communicerende vaten aan pubers, maar neem van mij aan dat hij het ernaar gemaakt heeft. Zijn constante pestgedrag jegens een aantal kinderen op school heeft hem dan ook – na mijn eindexamen – een aantal jaren thuis opgeleverd.

Nu wil het geval dat ik in zijn les regelmatig moest gapen. Hij zag het als een persoonlijke aanval en had het echt op mij gemunt. Om een lang verhaal kort te maken, ben ik, na de vijfde en tot grote ontsteltenis van mijn ouders, overgestapt op een pakket met talen, filosofie en geschiedenis. Nooit meer aan de natuurkunde. Goddank.

Dit toegeven is wel een beetje vloeken in de kerk als je in de energiesector werkt. Daar begint zo ongeveer elk introductierondje met een curriculum langs een van de technische universiteiten en/of HTS met als afstudeerrichtingen droomthema’s als elektrotechniek, toegepaste natuurkunde of de altijd gevreesde thermodynamica. Mij niet bellen.

Maar in coronatijd begon iedereen aan een hobby en zo ik dus ook. Waar de een stukjes uit Phantom of the Opera in duet ging zingen met onbekenden via social media, kreeg ik bijles van Henry Lootens in gelijkspanning. Hij had een aantal webinars georganiseerd om mensen uit de sector kennis op dat gebied bij te brengen, maar had mij verloren op slide 2 die hij snel doorklikte omdat “iedereen natuurlijk weet dat spanning is weerstand keer stroom, of V = Ω x A”.

Gauw betrapte ik mezelf op het mentaal opruimen van de zolder waarvandaan hij het webinar uitzond, teken dat ik het niet meer inhoudelijk kon volgen. Ik ging dan ook na twintig minuten iets anders doen met mijn leven, wat wel voelde als falen. Ik had welgeteld niets begrepen van gelijkspanning. Ik gaf het niet helemaal op en vroeg hem later of ik iets van een Jip & Janneke-versie van het verhaal ergens kon vinden. En zo ontstond het idee van een ruil: hij zou mij digitale bijles geven in gelijkspanning en ik zou hem helpen nadenken over hoe je dan gelijkspanning beter op beleidsagenda’s kon inpassen.

Wat volgde waren bijlesuurtjes in Teams waarin hij geduldig terugging naar de absolute basis, mij uitlegde hoe zonnepanelen en omvormers met elkaar werken en ook hoe een batterij een rol van betekenis (of niet) in het geheel kon spelen. Ik heb ongegeneerd domme vragen kunnen stellen, zonder de pottenkijkers van LinkedIn of Twitter die het fijn vinden om je in hoofdletter erop te wijzen dat “HET IS DE WET VAN OHM, stupid”. Beloofd is beloofd, als ik met pensioen ga, is het eerste wat van mijn telefoon afvliegt mijn LinkedIn-app.

Nu blijk ik echt geen natuurtalent en bouwden de bijlessen snel tot een niveau waar ik het weer niet helemaal goed kon volgen. De basis was gelukkig blijven kleven, maar veel meer dan dat niet. Het is in ieder geval niet genoeg om mij een weg naar gratis koffie te bluffen bij een VSK beurs.

Tijd voor een opfriscursus dus. Deze heb ik afgelopen donderdag in Zwolle gevolgd. Henry en zijn kennisdelen maatje Dennis van der Meij toeren door het land met een serie bijeenkomsten voor installateurs en voor particulieren. Over de energiemarkt, de verschillen in zonnepanelen, het nut en (niet echt) de noodzaak van thuisbatterijen, omvormers en over de meterkast. Tweeënhalf uur vol humor, oneliners die blijven hangen en heel veel beeldmateriaal (waar mensen hun batterijen hangen is werkelijk onvoorstelbaar, waar blijft de wet die het verbiedt om een batterij onderaan je voorraadkast te hangen?).

Precies wat ik nodig had. Nu weet ik dat mijn man geheel per ongeluk half-cut glas/glas panelen heeft gekocht met micro-omvormers waardoor wij inzicht op paneel niveau hebben (nou ja, wij… hij heeft de app gedownload). Ben ik super benieuwd hoever ik van het transformatorstation van Stedin zit en ga ik bij de volgende sneeuwval goed kijken waar de kabel loopt. Wil ik een Homewizard voor mijn verjaardag. Ben ik blij met mijn niet optimaal op het zuiden liggende panelen. En ben ik erop gebrand mijn 3×25 veel slimmer te gaan gebruiken door de fases goed te verdelen, want no way dat ik zo ongeveer het budget van de zomervakantie ga investeren in de stap richting 3×35. Ik snap nu hoever wij precies zijn met het bi-directioneel laden, waar wethouders overal in het land zo verrukt van zijn. Heb helemaal geen trek meer in een thuisbatterij en denk ik dat de meeste mensen die over batterijen praten niet echt weten welke mogelijkheden er zijn om die nuttig in te zetten. En ga ik de volgende installateur die in mijn meterkast sleutelt alvast waarschuwen dat hij tien jaar aansprakelijk is voor wat zich daar gaat voltrekken.   

Ik zou eigenlijk iedereen willen uitnodigen om drie afleveringen van Wie is de Mol te swappen voor een opfriscursus van deze heren. Of je nou geluisterd hebt bij natuurkunde of er een pesthekel aan had. Want de energietransitie speelt zich af op alle niveau’s en is een samenspel van macro en micro. Ik heb overigens de hele avond zitten gapen, wat mijn punt van destijds jegens mijn natuurleraar bewijst: gapen is een teken dat je hersenen gekoeld moeten worden, niet dat je je verveelt.