Het demissionaire kabinet heeft een nieuwe minister van Economische Zaken en Klimaat. VVD’er Bas van ‘t Wout volgt partijgenoot Eric Wiebes op, die vrijdag opstapte vanwege zijn rol in de toeslagenaffaire. Van ‘t Wout was sinds juni staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst woensdag bevestigd, nadat vrijwel alle grote media het nieuws dinsdag al hadden gebracht.
De 41-jarige Van ‘t Wout is voor de buitenwereld geen grote bekende, maar binnen de VVD geldt hij als een bestuurlijk talent en bovendien als een vertrouweling van premier Mark Rutte. Tot medio vorig jaar was hij vicefractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Als tweede man achter Klaas Dijkhoff had hij de taak om te zorgen dat de VVD-Kamerleden de lijn van het kabinet volgden.
In juni 2020 stapte hij over naar het kabinet. Hij volgde daar Tamara van Ark op als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die op haar beurt de overspannen Bruno Bruins verving als minister voor Medische Zorg. Partijgenoten hielden er toen al rekening mee dat de post van staatssecretaris voor Van ‘t Wout een opstapje zou zijn naar een ministerspost in een volgend kabinet, als de VVD daaraan zou deelnemen.
Die volgende stap komt nu noodgedwongen sneller dan verwacht. Van ‘t Wout begint vermoedelijk later deze week aan zijn nieuwe functie. Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, D66) zal zijn huidige taken overnemen.
Toen Eric Wiebes vrijdag opstapte, werd hij in eerste instantie opgevolgd door Cora van Nieuwenhuizen (VVD), die ook minister van Infrastructuur en Waterstaat is. Dat blijkt nu een tijdelijke noodgreep.
Zware portefeuille
De verschuiving heeft er vermoedelijk mee te maken dat Economische Zaken en Klimaat zich onder Wiebes heeft ontwikkeld tot een van de zwaardere ministersposten. Dat komt voor een deel doordat het klimaatbeleid de laatste jaren is uitgegroeid tot een van de grootste en meest veelomvattende dossiers van het kabinet.
Daarnaast is het Groningen-dossier almaar complexer geworden. Wiebes nam weliswaar het historische besluit om de gaskraan binnen afzienbare tijd dicht te draaien, maar daarmee waren de problemen in de geplaagde provincie nog niet verdwenen. Hervormingen van de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie ter plaatse hebben de omstandigheden van de gedupeerden in veel gevallen niet verbeterd. Niet voor niets nam minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken, D66) in 2019 een deel van deze portefeuille over.
Daar kwam de coronacrisis nog eens overheen, waarin Wiebes samen met de ministers Koolmees en Wopke Hoekstra (Financiën, CDA) steunpakketten voor het bedrijfsleven optuigde en plannen maakte hoe winkels, restaurants en scholen veilig open konden.
Door de wol geverfd
Van ‘t Wout is ondanks zijn relatief jonge leeftijd door de wol geverfd in de politiek, zei Geert Dales eerder tegen het FD. Dales stelde Van ‘t Wout in 2003 aan als zijn politiek assistent, toen hij VVD-wethouder was in Amsterdam. In 2005 haalde Mark Rutte, toen nog staatssecretaris Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Van ‘t Wout naar Den Haag als zijn politieke assistent. “Door al zijn ondersteunende functies weet Bas precies hoe de hazen lopen in politiek-bestuurlijke kringen”, aldus Dales.
Dinsdag, toen de benoeming nog niet officieel was, zat Van ‘t Wout namens het kabinet in de Tweede Kamer tijdens het Kamerdebat over de toeslagenaffaire, samen met minister Hoekstra en premier Rutte. Per abuis stelde Kamervoorzitter Khadija Arib hem al voor als de nieuwe minister van Economische Zaken en Klimaat, waarna zij geschrokken op haar woorden moest terugkomen. “Oh nee, u zit hier als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.”
—-
Correcties en aanvullingen
Deze tekst is geüpdatet na de officiële bevestiging van de Rijksvoorlichtingsdienst. (20 januari, 9:40 uur)