Een broedeiland bij Pier van Oterdum in Delfzijl is in trek bij verschillende vogelsoorten. Het aantal visdieven en kokmeeuwen dat het eiland wist te vinden nam fors toe. Wel is het eiland, dat samenhangt met de komst van een windpark, aan de kleine kant.
Het eiland is aangelegd als compensatiemaatregel voor de bouw van Windpark Delfzijl Noord dat sinds 2014 in bedrijf is. De negentien windmolens maken onderdeel uit van industriegebied Oosterhorn in het havengebied. De windturbines bij Delfzijl zijn goed voor een jaaropbrengst van 175 GWh. Sinds 2016 is Google exclusieve afnemer van Windpark Delfzijl Noord.
Onderdeel van het project was de inrichting van een ‘broedvoorziening’, een stukje land op de Pier van Oterdum, dat dus aantrekkelijk is gemaakt voor vogels om er te gaan broeden. Het eiland dient als compensatie voor het broedgebied dat door de aanleg van het windpark verloren is gegaan. Hoeveel het bedrijf destijds heeft geïnvesteerd in het eiland wil Eneco niet bekendmaken.
Visdieven
“Het broedeiland is in de plaats gekomen voor de strekdam waar de windmolens destijds op zijn geplaatst”, zegt Luc Hoogenstein, ecoloog in dienst van Eneco. “Het idee achter het nieuwe eiland is dat de kolonie visdieven zich zou verplaatsen naar het iets zuidelijker gelegen eiland. Dat is gelukt, het gaat goed op het eiland.”
Sinds de aanleg van de Pier doet Sovon Vogelonderzoek Nederland in opdracht van Eneco en Het Groninger Landschap onderzoek naar de vogels die het eiland als broedplek kiezen. Door ieder jaar vogels te ringen en nesten te tellen, kan Sovon in kaart brengen welke en hoeveel vogels er naar het eiland komen en wat het broedsucces is.
En die cijfers zijn gunstig. Zowel het aantal vogels als het aantal soorten die de Pier van Oterdum als broedplek kiezenm, bleken in de eerste jaren al boven verwachting. In 2014 wisten 54 paartjes visdieven het broedeiland te vinden. Dat is bijzonder, want deze soort is erg honkvast. Vervolgens groeide de kolonie naar een maximum van 142 paren in 2021. Nu, tien jaar na de aanleg, kwamen 76 paartjes op het eiland tot broeden.
Deze 76 paartjes brachten 55 jongen groot, wat neerkomt op een broedsucces van 0,7 jong per broedpaar. Vergeleken met andere plekken waar deze vogels broeden is dat goed, zegt Peter de Boer, veldonderzoeker bij Sovon. “Op heel veel plekken is het broedsucces van zowel visdief als kokmeeuw als andere grondbroeders heel slecht. Dat komt door overstromingen, predatie en tal van andere oorzaken.”
Het succes van de Pier van Oterdum is mede te danken aan de extra beheermaatregelen van Het Groninger Landschap. Een sloot en elektrische rasters houden natuurlijke vijanden als de vos buiten. Ook is in de directe omgeving voldoende voedsel te vinden zoals vis, wormen en kevers. Dat het broedeiland vlakbij windturbines ligt, kan geen kwaad. Tot dusver zijn er geen aanvaringsslachtoffers gevonden, waarschijnlijk omdat de vogels bij het broedgebied laag vliegen.
Aan de kleine kant
Wel is het eiland – met een afmeting van 0,8 hectare (inclusief het water eromheen) – aan de kleine kant, vindt De Boer. “Gezien het formaat is het heel succesvol. Maar het mag wel wat groter. Eneco heeft gecompenseerd wat verplicht was door de provincie Groningen. Maar idealiter zou het tien keer zo groot zijn.” De Boer vermoedt dat het maximum aantal broedparen dat het gebied kan herbergen wel bereikt is.
Het Groninger Landschap ziet liever méér broedeilanden dan de uitbreiding van een en hetzelfde gebied. “Een groter broedeiland brengt ook risico’s met zich mee, zoals bij uitbraak van de vogelgriep of predatie”, zegt directeur Marco Glastra. Eneco laat weten dat het broedeiland zelf niet vergroot kan worden, vanwege de begrenzing door water. Of meer of grotere eilanden verder mogelijk zijn, hangt verder af van de natuurontwikkelingen en andere onzekerheden in het gebied.