De Autoriteit Consument & Markt (ACM) geeft Liander een ontheffing om in de Haarlemmermeer de storingsreserve van een onderstation tijdelijk te gebruiken voor extra transportcapaciteit. Dat is nodig om de stroomvraag van vier nieuwe datacenters aan te kunnen. Wel blijft Liander verplicht de datacenters een vergoeding te betalen bij langdurige stroomstoringen.
Liander heeft in Haarlemmermeer de afgelopen jaren de nodige netuitbreidingen gedaan, maar de vraag naar transportcapaciteit groeit zo hard dat die uitbreidingen nu al tekortschieten. De komst van vier nieuwe datacenters in de omgeving van Schiphol zorgt vanaf volgend jaar voor een grote toename van de stroomvraag in het gebied.
Liander heeft daarom aan de ACM gevraagd of het de transportcapaciteit tijdelijk mag verhogen door gebruik te maken van de enkelvoudige storingsreserve van een transformatorstation dat het eigen 20 kV-net koppelt aan het 150 kV-net van hoogspanningsnetbeheerder Tennet. Voor zulke stations is een enkelvoudige storingsreserve wettelijk verplicht, maar Liander wil dus dat die verplichting tijdelijk wordt losgelaten. Een nieuw transformatorstation, dat de transportcapaciteit structureel moet verhogen, wordt gebouwd, maar dat zal naar verwachting pas in 2022 klaar zijn.
Toezichthouder ACM verleent de ontheffing aan Liander, blijkt uit een deze woensdag gepubliceerd besluit. Vanwege de uitzonderlijke situatie en de tijdelijke aard van de maatregel, vindt de ACM het in dit geval geoorloofd om af te wijken van de wettelijke verplichting om een storingsreserve te hebben. De ontheffing gaat in op 1 juli 2018, en geldt totdat het nieuwe station in gebruik wordt genomen.
Compensatie
Door de storingsreserve te gebruiken voor het reguliere transport wordt de capaciteit vergroot, maar neemt ook het risico op langdurige storingen toe. In de huidige situatie kan Liander een storing die ontstaat in het transformatorstation binnen tien minuten oplossen door om te schakelen naar de reservetransformator. Als zo’n reserve er niet is, kan eenzelfde type storing twee dagen duren.
Behalve een ontheffing voor het gebruik van de storingsreserve, wilde Liander om die reden ook een ontheffing voor het betalen van een compensatievergoeding aan de datacenters als deze met een langdurige stroomstoring te maken krijgen. Het Liander-net wordt door de tijdelijke oplossing immers kwetsbaarder voor uitval. De datacenters zijn zelf de oorzaak van die verhoogde kwetsbaarheid en maken bewust de keuze om op deze manier aangesloten te worden. Daarom zou het volgens Liander logisch zijn om de ontheffing van de storingsreserve te combineren met een ontheffing van het betalen van een vergoeding bij een storing.
De datacenters hebben hiermee ingestemd: zij beschikken over eigen noodaggregaten voor als de stroom uitvalt. Mede daarom heeft Liander ook met de datacenters afgesproken dat zij bij een eventuele storing als eerste worden afgesloten, bij wijze van congestiemanagement. De kosten die de datacenters maken als zij op hun eigen noodstroomvoorziening moeten overschakelen, worden evenmin vergoed, zo hebben Liander en de datacenters afgesproken.
Maar de ACM weigert een ontheffing te verlenen voor het uitbetalen van compensatie, blijkt uit het deze woensdag gepubliceerde besluit. Dat is verrassend, omdat de ACM in het ontwerp-besluit van afgelopen juni wel nog van plan was ook deze ontheffing te verlenen. Maar, zo schrijft de toezichthouder nu, dat is “een onjuist oordeel geweest”. Het loslaten van de verplichting om een enkelvoudige storingsreserve te hebben en het loslaten van de verplichting om compensatievergoedingen uit te keren, zijn twee verschillende dingen, vindt de ACM.
Een compensatievergoeding is volgens de ACM een “fundamenteel recht” van iedere afnemer. Dat de datacenters zelf bereid zijn van dat recht af te zien, vindt de toezichthouder niet doorslaggevend, omdat het aan de netbeheerder is om de risico’s op een storing in te schatten, en niet aan de afnemer. De compensatievergoeding is ook een prikkel om een storing zo snel mogelijk te verhelpen, en de ACM vindt het niet wenselijk dat die prikkel helemaal weg zou vallen.
Wat dit precies betekent voor de afspraken die Liander al met de datacenters had gemaakt over het afzien van een vergoeding, kan Liander-woordvoerder Stefan Wesselink deze woensdag nog niet zeggen. “Dat stukje van de uitspraak zijn we nog aan het bestuderen. Wel zijn we in ieder geval blij dat we deze klanten nu alsnog kunnen aansluiten.”