Oorlog in Oekraïne

Directeur Sytse van Heijst van Gazprom Energy in Nederland heeft zijn ontslag ingediend. In een korte verklaring zegt hij zijn werkzaamheden voor het Russische staatsbedrijf niet te kunnen verenigen met de gebeurtenissen in Oekraïne. Intussen trekken steeds meer energiebedrijven zich terug uit Rusland.

Olie- en gasmultinational Shell verkoopt al zijn belangen in zijn joint ventures in Rusland. Het gaat onder andere om een groot olie- en gasproject in het verre oosten van Rusland. Ook stapt Shell uit de omstreden gaspijpleiding Nord Stream 2. Aanleiding is de invasie van Rusland in Oekraïne. Shells aankondiging volgt een dag nadat concurrent BP bekend had gemaakt de banden met het Russische staatsoliebedrijf Rosneft door te snijden.

Olie- en gasmultinational Shell wil niet zeggen of en op welke manier de invasie van Rusland in Oekraïne gevolgen heeft voor zijn Russische activiteiten. Het bedrijf heeft onder andere een belang van 27,5% in het Sakhalin-2-project op het eiland Sachalin in het verre oosten van Rusland. Het gaat om een geïntegreerd olie- en gasproject met een van de grootste fabrieken voor het maken en exporteren van vloeibaar gas ter wereld. Het Russische gasbedrijf Gazprom is de operator van het project.

Gasunie onderzoekt alle mogelijke opties voor verhoging van de Nederlandse import van LNG om afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen, en hoopt in Duitsland nog dit jaar te kunnen beginnen met de bouw van een nieuwe LNG-terminal. Tegelijkertijd bevriest het bedrijf de non-operationele relaties met Russische bedrijven als Gazprom.

De oorlog in Oekraïne heeft grote weerslag op de energiewereld. Stijgende gasprijzen geven uiting aan zorgen over de aanvoer. Duitsland kondigt de bouw aan van twee extra LNG-terminals en stelt de uitfasering van kern- en kolencentrales opnieuw ter discussie. Ondertussen verkoopt BP zijn aandeel in Rosneft, en kondigt ook Equinor zijn vertrek uit Rusland aan.

Zodra Rusland van het wereldwijde betaalnetwerk Swift wordt afgekoppeld, valt het betalingsverkeer met het land van president Vladimir Poetin vrijwel stil. Voor de gemiddelde onderneming zal het vrijwel onmogelijk worden om nog zaken te doen met de Russen. Maar Nederland kan blijven betalen voor Russisch gas.

Energie-Nederland heeft het lidmaatschap opgezegd van de bedrijven Gazprom en Wingas. Dat maakte voorzitter van de branchevereniging Cora van Nieuwenhuizen vrijdag op Twitter bekend. Ondertussen is ook een petitie gestart waarin van gemeenten wordt geëist dat ze hun leveringscontract bij Gazprom opzeggen.

De prijs voor aardgas is op de belangrijkste Europese handelshub TTF deze vrijdag fors gedaald ten opzichte van de piek van donderdag. Vertaling van dit prijsniveau: de markt rekent er niet op dat de gaslevering vanuit Rusland door de oorlog in Oekraïne wordt onderbroken. De sancties die de westerse wereld tegen Rusland heeft afgekondigd, laten de energiewereld ook grotendeels ongemoeid. Ondertussen doemt de volgende winter al op aan de Europese horizon.