Stemming

De combinatie zon en wind zorgt deze week voor negatieve prijzen in de middag. De maand juli telde opmerkelijk weinig negatief geprijsde uren: slechts twaalf uur kwam de prijs onder nul. Augustus begint in groot contrast: alleen al deze week kende 28 negatief geprijsde uren.

Hernieuwbare energiebronnen zullen naar verwachting al in 2025 of uiterlijk in 2026 steenkool inhalen als grootste elektriciteitsbron ter wereld, stelt het IEA deze week, afhankelijk van het weer en de brandstofprijsontwikkelingen.

Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt heeft deze week officieel bevestigd dat de vuldoelstelling van de Nederlandse gasopslagen van 47% op 1 juli is gehaald. Verder was er, mede door de vakantieperiode, weinig drama op de markten.

In een verder rustige markt als gevolg van de zomervakantie, laten vooral de mondiale energiemarkten (olie, gas) zich leiden door Trumps relatie met de EU, China en Rusland.

In de komende 25 jaar zal de vraag naar olie met ongeveer een vijfde toenemen tot bijna 123 miljoen vaten per dag, stelt het oliekartel OPEC in zijn jaarlijkse World Oil Outlook. “Olie vormt de basis van de wereldeconomie en is essentieel voor ons dagelijks leven”, aldus secretaris-generaal Haitham Al Ghais van de organisatie.

Op de elektriciteitsmarkt drukte de korte Europese hittegolf een duidelijk stempel. Met name voor levering maandag kwamen er hierdoor op de dagvooruitmarkt erg hoge prijzen uit de bus, met een maximum van €517,57 per MWh. Gedurende de maandag zelf leken de marktdeelnemers de stroomvraag te hebben onderschat.

De gasprijzen zijn na het bestand tussen Israël en Iran weer gedaald naar de niveaus van vóór de (lucht)oorlog tussen beide landen. De olieprijs maakte eenzelfde ontwikkeling door.

Sinds de aanval van Israël op Iran afgelopen vrijdag, zijn de olie- en gasprijs flink gestegen. in navolging ging ook de stroomprijs omhoog. Marktdeelnemers blijven de stituatie nauwlettend volgen, op zoek naar signalen die wijzen op verdere escalatie of juist de-escalatie.

In het eerste kwartaal steeg de CO₂-uitstoot in vergelijking met de eerste drie maanden van 2024. Dit kwam vooral doordat de wind het liet afweten. De broeikasgasuitstoot in de elektriciteitssector steeg in kwartaal 1 met 40%, aldus het CBS.

De elektriciteitsmarkt heeft te maken met de weersomslag. Uitbundige zonneschijn is ingeruild voor koeler, natter en winderig weer. De aangetrokken wind geeft de prijsdynamiek een andere slinger dan de zon dat doet.

Op de gasmarkt werd met een prijsstijging gereageerd op het telefoongesprek tussen Trump en Poetin. De markt was “enigszins teleurgesteld”: vrede in Oekraïne blijft voor gasmarktkenners een prijsdrukkende ontwikkeling.

Op de spotmarkt viel deze week de neerwaarts gerichte haaientand op, met in de punt de prijzen voor levering afgelopen zondag. Die dag telde negen negatief geprijsde uren, maar ook de werkdagen die volgden hadden allemaal meerdere blokuren met prijzen onder nul.

Transmissienetbeheerder TenneT zet de opschaling van het zogenoemde dynamic line rating door. Door gebruik te maken van actuele weerdata en sensoren op de geleiders kan de landelijke netbeheerder bij gunstige weersomstandigheden meer stroom transporteren.

Een trend die TenneT in een jaarlijks onderzoek waarneemt, is de groei van het aantal uren met negatieve prijzen. In het afgelopen jaar telde TenneT in Nederland 458 uur met negatieve stroomprijzen, een stijging van 45% ten opzichte van het jaar ervoor.

De Europese parlementscommissie voor industrie, research en energie (ITRE) wil de vuldoelstelling voor Europese gasopslagen bijstellen van de huidige 90% naar 83%. Het Europees Parlement geeft begin mei een klap op het voorstel. Daarna starten de onderhandelingen tussen Parlement, Commissie en lidstaten voor een definitief besluit.