De lamme, de blinde en het paard

De lamme helpt de blinde. Het is wat mij betreft één van de meest iconische gezegden van de Nederlandse taal. Ik krijg er spontaan allemaal beelden bij. Bottom line: twee mensen gaan onbeholpen proberen samen te werken en de kans dat het een succes gaat worden is, ondanks de goede wil en intenties, klein. Dat heeft iets intens treurigs.

Toch kan het nog treuriger namelijk: De lamme en de blinde werken elkaar tegen. Wie zijn de lamme en de blinde, vraagt u zich af? De energiebedrijven en de overheid! Ik durf de stelling wel aan dat deze twee sectoren in de top 3 staan van de in Nederland meest vervloekte sectoren.

Terecht of onterecht, dat doet er helemaal niets toe. Zorgelijk is het wel, want wij staan als energiesector samen met de overheid aan de lat om de energietransitie vorm te geven. Dan helpt het natuurlijk niet als we elkaar ook nog eens gaan tegenwerken.

Zomaar een paar voorbeelden. We zijn twee jaar rollebollend over straat gegaan over de marktordening rond de warmtenetten. Hetzelfde geldt voor de invoering van prijsplafond vorig jaar. Het begon zo mooi, toen de overheid de helpende hand toestak om de tarieven te dempen en de energiebedrijven het administratief mogelijk maakten. Daarnaast startten we samen het noodfonds energie.

En toch ging het gesprek in de Tweede Kamer en in de kranten over de manier waarop energiebedrijven hier wel even misbruik van zouden gaan maken. Dat deed mij oprecht pijn, want we hebben keihard gewerkt om het mogelijk te maken. En vorige week barstte er weer een mediaspektakel los, dit keer over de warmtetarieven in Amsterdam. Inhoudelijk heb ik er geen mening over, maar het helpt natuurlijk niet in de beeldvorming.

Het tekent allemaal het onderlinge wantrouwen. Hoe kunnen we ooit het vertrouwen van de burger krijgen als we elkaar al niet vertrouwen? Het wordt echt de hoogste tijd dat we het over een andere boeg gaan gooien met elkaar. Werken aan vertrouwen in elkaar.

En dat begint wat mij betreft met het gesprek voeren over elkaars zorgen en hoe we die zorgen kunnen wegnemen. Niet eerst in de media je punt willen maken, maar eerst vragen hoe het echt zit. Samenwerken dus.

Gaat dat lukken? Het moet lukken en het kan ook. Al die jaren dat ik inmiddels rondloop in de energietransitie ben ik heel veel mensen tegengekomen die super gedreven, integer en capabel zijn. Zij doen dit werk omdat ze een betere wereld willen achterlaten. Dan is het eigenlijk te gek dat het zo fout gaat.

We moeten in ieder geval beseffen dat we het zonder elkaar niet gaan redden om het vertrouwen te krijgen van onze burgers. Hun vertrouwen is al lang te paard vertrokken.  Als het inderdaad te voet terugkomt, zullen we hard moeten gaan lopen. Het klimaat kan namelijk niet wachten.