Column

31 oktober twitterde ik een belofte: “Ooit ga ik een column schrijven over hoe de installatie van onze zonnepanelen is verlopen en het wordt een zesdelige serie waarvan jullie de geloofwaardigheid in twijfel zullen trekken”. Hierbij los ik deze belofte in.

“Ik ben geschokt door het gebrek aan ondergrens van de kwaliteit van woningen in Nederland”, appte een van de vrijwilligers van de klusdag van eind november mij. Ik ben helaas niet meer geschokt. Schoon water is in Nederland een recht. Een gezonde droge slaapkamer zou dat wat mij betreft ook moeten worden.

Het valt mij op dat de verkiezingsprogramma’s extreem inhoudelijk zijn geworden. Ze staan bol concrete beleidsopties en doorrekenbare plannen. Maar enkel een handjevol partijen heeft er in de campagne voor gekozen om weg te blijven van te gemakkelijke populistische prietpraat en is bij de inhoud van de programma’s gebleven.

In mijn jonge jaren heb ik als stewardess voor Air France gevlogen en vele trainingen moeten volgen hoe om te gaan met de verscheidenheid aan emoties van passagiers. In de “grote verbouwing” die vandaag op de Energeia Energy Day is besproken, zie ik in een grote koppelkans met een hervorming van de luchtvaart. Er staan goed opgeleide professionals klaar om je in meerdere talen beleefd te vragen: “Had u liever een warmtepomp of een warmtenet gewild, meneer?”

Mensen lezen over het algemeen de stukken niet. Staat dat een inhoudelijk gesprek in de weg? Welnee. Het niet hebben gelezen van een stuk wordt niet als hinderlijk ervaren bij het discussiëren over een inhoudelijk punt -een wonderlijk fenomeen als je het mij vraagt.

21% van de inwoners van Nederland woont in een flat, één van de laagste percentage van Europa. En mede hierdoor zijn “wij” matig geïnteresseerd in het onderwerp. ‘De opgave van de hoogbouw’ trekt voorlopig geen volle zalen.

Ik denk de laatste tijd veel over de industrie. En over subsidies aan de industrie. Over het algemeen sta ik aan de kant van mensen die vinden dat de industrie duidelijkheid, infrastructuur en vergunningen moet krijgen. Maar de laatste tijd loop ik in mijn hoofd vast op een vraag: waarom wachten ze?

Mijn vader en ik gaan met de gebouwbeheerder kijken bij de verwarmingsketel van het appartementencomplex waar mijn vader woont. Ik heb niet bijster veel zin in VVE-energiegedoe op mijn vakantie, het voelt alsof ik de huisarts ben die op een verjaardag wordt gevraagd of hij heel even toch naar je maag-darmproblemen wil luisteren. Maar vooruit, mijn vaders wil is wet: wij gaan op ketelexcursie.

Alles wat ik doe, waar ik aan werk of wat ik lees is tegenwoordig “politiek gevoelig”. Of het nou om een warmtenet, windmolens, geplande kerncentrales of de aanpassing van het burgerlijk wetboek gaat. Maar politieke gevoeligheid is geen natuurfenomeen. Het is een uitdrukking die wij gebruiken omdat wij niet durven toe te geven welke emotie erachter schuilgaat. Daar moeten we zo snel mogelijk mee ophouden.

Deze week viel bij mij thuis een brief op de mat. Van mijn eigen gemeente. Dat mijn wijk een van de eerste in Utrecht zal zijn om van het aardgas af te gaan. Ik heb medelijden met de programmamanager die binnenkort hier een eerste bewonersavond moet gaan organiseren.

Laat ik gelijk alle misverstanden uit de wereld helpen: ik vind het goed dat wij stappen zetten om ervoor te zorgen dat de weggevallen inkomsten uit de gashandel gecompenseerd kunnen worden door groene waterstof en hoop sowieso op grote stappen op dit gebied om onze klimaatambities waar te kunnen maken. Maar laten we stoppen met wensrekenen.

Een kolonie dwergvleermuizen eet in een gemiddelde wijk al snel 14,7 miljoen insecten, waaronder veel muggen. Dus de vleermuis wil je behouden in je wijk, ook als je die gaat verduurzamen. Wat dit betekent? “Nou”, antwoordt de ecoloog, “dan hangt het af of er sprake is van een eenvoudige of van een complexe procedure”. Ik zie de bui al hangen…

Ik oefen het beantwoorden van vragen die ik krijg tijdens bewonersavonden, gewoon tijdens de borrel bij mijn bloedeigen familie. De meeste vragen zijn eigenlijk ook erg logisch en verdienen het gesteld te worden en ik krijg de kans om goed na te denken over mijn antwoorden en de tijd om zaken uit te leggen. Vandaag: mogen ‘ze’ windturbines overal en nergens neerzetten?

Op de 22 bladzijdes van de Kamerbrief over de voorjaarsbesluitvorming over klimaat stond veel opgesomd waar wij drie jaar geleden niet eens van hadden durven dromen. Er wordt bij de verschillende ministeries hard samengewerkt aan het halen van de klimaatdoelen. Toch mist er iets, iets wat ook de klimaatactivisten allemaal zouden moeten missen.

Er zijn mijns inziens weinig onderwerpen die zich lenen voor een snelle quote als het gaat om de energietransitie en kernenergie is daarbinnen hét onderwerp dat zich het slechtste daarvoor leent. De afgelopen jaren heb ik rondom kernenergie de volgende zeven conclusies voor mezelf getrokken, die ik in 1.600 woorden samenvat.