De Week van Energeia

Het kabinet ziet een belangrijke rol weggelegd voor kernenergie in een CO₂-neutrale elektriciteitsproductie vanaf 2035 en wil behalve nieuwe kerncentrales bij Borssele ook inzetten kleine modulaire reactoren. Maar een voorbehoud is op zijn plaats, vertelt Sabine Sluijters.

Het eerste demonstratiemodel van de waterstofproducerende battolyser staat bij de gasgestookte Magnumcentrale van RWE in de Eemshaven. Welke mogelijkheden voor de energietransitie dit ‘nieuwe type’ batterij biedt -de technologie bestaat al 100 jaar- vertelt redacteur Hans van der Lugt.

Hoewel geothermie een grote toekomst wordt toegedicht als warmtebron in huizen en kantoren, komen er amper projecten tot stand. Dat moet anders, vindt Energie Samen. De koepelorganisatie schreef een plan om de warmtetransitie in de gebouwde omgeving een kickstart te geven door energiecoöperaties vanaf het begin een grotere rol te geven.

De Nederlandse energietransitie moet versnellen, en lastige knopen moeten worden doorgehakt. Liefst in 2040, maar uiterlijk vijf jaar later, moet Nederland een CO₂-neutraal energiesysteem hebben, om zicht te houden op een klimaatneutrale economie in 2050. Tot dat advies kwam deze week het Expertteam energiesysteem 2050.

In een geactualiseerde scenariostudie schetsen de gezamenlijke netbeheerders vier mogelijke routes naar een klimaatneutraal energiesysteem in 2050. Ten opzichte van twee jaar geleden voorzien zij nog meer elektrificatie, flexibiliteit in het energiesysteem, en duurzame energieproductie op de Noordzee. De hoekpuntstudie toont het grote gat dat bestaat tussen de situatie nu, en de klimaatneutrale economie van 2050.

Met het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie wil het kabinet alle sectoren uit de zware industrie in verduurzaamde vorm voor Nederland behouden. Niet alles kan tegelijk, dus het kabinet geeft voorrang aan de vijf grote industrieclusters. Daar is de overige energie-intensieve industrie in Nederland niet blij mee.

Om in 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn houdt het kabinet de mogelijkheid open om negatieve emissieruimte in te kopen bij andere EU-lidstaten, schreef minister Rob Jetten eerder deze week in een Kamerbrief. Redacteur Katrijn de Ronde komt vertellen hoe dat zit, en of wordt aangekoerst op een herhaling van ‘Denemarken 2020’.

Het kabinet wil de Nederlandse CO₂-uitstoot in 2030 minimaal met 55% verminderen ten opzichte van 1990. Een advies van het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) klimaat concludeert dat een aanvullende reductie van 22 megaton CO₂ nodig is om dat te halen. Het rapport leest als een menukaart waar het kabinet de nodige maatregelen uit kan selecteren. Maar hoe zit het met de randvoorwaarden, wil het bedrijfsleven weten.

Een coalitie van dertien bedrijven en kennisinstellingen heeft onder de noemer SolarNL een coalitie gesmeed die in Nederland grootschalige productie van zonnepanelen wil opzetten. De benodigde investeringen komen op krap €900 mln. Alle bestaande Nederlandse producenten maken deel uit van de groep.

De gaswinning in Groningen was dusdanig succesvol en lucratief voor zowel de overheid als de oliemaatschappijen dat er amper oog was voor de langetermijnrisico’s en de toenemende signalen over nadelige effecten voor omwonenden. Het gevolg is genoegzaam bekend: tegenover een totale opbrengst van €429 mrd staan 1.615 bevingen, 267.000 schademeldingen en een versterkingsoperatie die nog zeker tot 2028 duurt.

De belangrijkste subsidieregeling voor verduurzaming en CO₂-reductie de SDE++, krijgt dit jaar een budget van € 8 mrd. Dit werkpaard van de Nederlandse energietransitie moet in 2030 de CO₂-uitstoot al met 4 megaton hebben gedrukt. Nieuw dit jaar zijn hekjes in de regeling. Redacteur Joep Westerveld vertelt in de studio wat daar de bedoeling van is.

Energiecoöperaties voelen een zeker ongemak vanwege de miljoenenwinsten die ze afgelopen jaar hebben gemaakt. Dat bleek op het symposium Hier Opgewekt in Amersfoort, waar ook de Lokale Energie Monitor werd gepresenteerd. Daaruit bleek dat het verzadigingspunt qua aantal coöperaties wel is bereikt, maar nog niet qua ledental. Dat groeit harder dan het aantal coöperaties.

De Raad van State vindt dat minister Jetten het voorstel voor de Energiewet moet intrekken of sterk moet aanpassen. De Energiewet, door redacteur Jeroen Savelkouls omschreven als een duizend-dingen-doekje, is volgens de regeringsadviseur te veelomvattend. In de dertien jaar dat de Energiewet nu in voorbereiding is, is dit niet de eerste keer dat de Raad dit advies geeft.

Het Solar Trendrapport dat woensdag is gepresenteerd laat een flinke groei zien van het aantal zonnepanelen in het afgelopen jaar: plus 3,9 GW naar een totaal piekvermogen van ruim 18 GW. Dat is vooral te danken aan de toename van het aantal zonnepanelen op particuliere woningen. Bij bedrijven nam de groei juist af.

De industrie kan niet doorgaan met business as usual. De meest CO₂-intensieve sectoren van de economie, raffinage en petrochemische industrie, actief van hun verslaving aan fossiele koolwaterstoffen worden afgeholpen. Dat stelden drie deskundigen deze week in de Tweede Kamer. Hoe dan?, was de hoofdvraag van de Kamerleden.